Araştırma Makalesi
Yıl 2023,
Cilt: 6 Sayı: 1-Cumhuriyet'in 100. Yılı Özel Sayısı, 215 - 224, 29.10.2023
Öz
The aim of this research was to determine the relationship between the perceptions of struggle and threat in sports and mood states of individuals who do sports. As the data collection tools of the research, "Struggle in Sports and Threat Perception Scale" and "Brunel Mood Scale" were used. A total of 471 people, 200 women and 271 men, who were engaged in sports in different branches, participated voluntarily in the research. Normality values were examined by Kurtosis and Skewness. Independent sample t-test was used for comparisons between groups and Pearson correlation analysis was used for the relationship between continuous variables. It has been determined that women have a higher tendency to perceive surprise and threat than men, and men tend to have higher fatigue than women. It was determined that national athletes tended to be more fatigued than non-national participants, but non-national participants tended to be higher vitality compared to national participants. It was determined that there was a positive low level significant relationship between the anger, fatigue, surprise and depression sub-dimensions of the BRUMS scale and the threat sub-dimension of the SMTAS scale. It was determined that there was a positive relationship between the vitality sub-dimension and the struggle sub-dimension, and a negative low-level significant relationship between the tension sub-dimension and the struggle sub-dimension. It was determined that there was a negative and low-level significant relationship between the year of sports and the SMTAS threat sub-dimension and BRUMS surprise sub-dimension. As a result, the mood of the athletes in certain moments and environments can significantly affect the performance of the athletes both positively and negatively.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altunışık, R., Çoşkun, R., Bayraktaroğlu, S., ve Yıldırım, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (5. Baskı). İstanbul, Sakarya Yayıncılık.
- Atar, Ö. (2017). Türkiye tenis federasyonu sınavına bağlı antrenörlerin ruh hali profilleri. Uluslararası Kalkınma Araştırmaları Dergisi.
- Beedie, C., Terry, P., ve Lane, A. (2005). Distinctions between emotion and mood. Cognition ve Emotion, 19(6), 847–878. https://doi.org/10.1080/02699930541000057
- Blascovich, J., ve Mendes, W. B. (2000). Challenge and threat appraisals: The role of affective cues. In J.P. Forgas, (Ed.), Feeling and thinking: The role of affect in social cognition (pp. 59-82). Paris: Cambridge University Press
- Blascovich, J., Seery, M. D., Mugridge, C. A., Norris, R. K., ve Weisbuch, M. (2004). Kardiyovasküler meydan okuma ve tehdit indekslerinden atletik performansı tahmin etmek. Journal of deneysel sosyal psikoloji, 40(5), 683-688.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
- Damat, R. ve Jones, M., (2012). Oyun içi duyguların basketbol performansı üzerindeki etkisi. Avrupa Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 76-83. doi: 10.1080/17461391.2012.729088
- Ekman, P. E., ve Davidson, R. J. (1994). The nature of emotion: Fundamental questions. Oxford University Press.
- Frijda, N. H. (1993). Moods, emotion episodes and emotions. In M. Lewis ve J. M. Haviland (Eds.), Handbook of Emotions (pp. 381–403). Guilford Press.
- Fredrickson, B. L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology: The broaden-and build theory of positive emotions. American Psychologist, 56, 218–226. doi:10.1037/0003-066X.56.3.218
- Goleman, D., ve Intelligence, E. (1995). Why it can matter more than IQ. Emotional intelligence.
- Graham, T. R , Kowalski, K. C., ve Crocker, P. R. E. ( 2002 ). Gençlik sporu katılımcılarında hedef özelliklerinin ve nedensel atıfların duygusal deneyime katkıları. Spor ve Egzersiz Psikolojisi, 3, 273 – 291. doi: 10.1016/S1469-0292(01)00006-1
- Gülşen, D. B. A., Yarayan, Y. E., ve Yıldız, A. B. 2023). Atletik zihinsel enerjiyi uyku davranışları bağlamında tahmin etme. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(1), 265-275.
- Jones, G., ve Swain, A. B. J. (1992). İntensity and direction dimensions of competetive state anxiety and relationships with competitiveness. Percept Mot Skills, 74, 467-472.
- Jones, M., Meijen, C., McCarthy, P. J., ve Sheffield D. (2009). A theory of challenge and threat states in athletes. International Review of Sport and Exercise Psychology, 2, 161–180.
- Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi kavramlar ilkeler teknikler (33. Baskı). Ankara, Nobel Yayınevi.
- Kjell, O., ve Thompson, S. (2013). Exploring the impact of positive and negative emotions on cooperative behaviour in a prisoner’s dilemma game. Peer J 1, e231. 16 https://doi.org/10.7717/peerj.231
- Lane, A. M., ve Terry, P. C. (2000). The Nature of Mood: Development of a Conceptual Model with a Focus on Depression. Journal of Applied Sport Psychology, 12(1), 16–33. https://doi.org/10.1080/10413200008404211
- Lane, A. M., ve Terry, P. C. (2005). Test of a conceptual model of mood performance relationships with a focus on depression: a review and synthesis five years on. In T. Morris, S. Hanrahan, L. Ievleva, G. Kolt, ve P. Tremayne (Eds.), Promoting Health and Performance for Life: Proceedings of the ISSP 11th World Congress of Sport Psychology [CDROM]. (Sydney: Society of Sports Psychology -ISSP). https://www.researchgate.net/publication/235925580
- Lane, A. M., ve Terry, P. C. (2016). Online mood profiling and self-regulation of affective responses. In R. J. Schinke, K. R. McGannona, ve B. Smith (Eds.), International Handbook of Sport Psychology (pp. 324–334). Routledge.
- Lowther, J., ve Lane, A. M. (2002). Relationships between mood, cohesion and satisfaction with performance among soccer players. Athletic İnsight:The Online Journal Sport Pyschology, 4(3), 57-69.
- Mankus, A. M., Boden, M. T., ve Thompson, R. J. (2016). Sources of variation in emotional awareness: Age, gender, and socioeconomic status. Personality and Individual Differences, 89, 28-33. doi:10.1016/j.paid.2015.09.043
- Martinent, G. ve Ferrand, C. ( 2009 ). Yüksek bahisli masa tenisi maçları sırasında ayrık duyguların yönlü yorumlama sürecinin doğal bir çalışması. Journal of Sport ve Exercise Psychology, 31, 318 – 336 . doi: 10.1123/jsep.31.3.318
- Moore, L. J., Wilson, M. R., Vines, S. J., Coussens, A. H., ve Freeman, P. (2013). Champ or chump?: Challange and threat states during pressurized competition. Journal of Sport and Exercise Pyschology, 35(6), 551-562.
- Rossato, C. J. L, Uphill, M. A, Swain, J., ve Coleman, D. A. (2018). The development and preliminary validation of the Challenge and Threat in Sport (CAT-Sport) Scale. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 16(2), 164-77.
- Skinner, N., ve Brewer, N. (2002). The dynamics of threat and challenge appraisals prior to stressful achievement events. Journal of Personality and Social Psychology, 83, 678- 692.
- Soyer, F. (2012). The effects of positive and negative emotionality on the satisfaction of sport: a research on elite athletes. Collegium Antropologicum, 36(3), 937-943.
- Soylu, Y., Arslan, E., ve Kilit, B. (2022). Yetişkin ve ergen sporcular için brunel ruh hali ölçeği: Türkçe uyarlama çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20(2), 56-67.
- Soylu, Y., Turgut, M., Canikli, A., ve Kargün, M. (2021). Fiziksel aktivite, duygusal yeme ve ruh hali ilişkisi: kovid-19 ve üniversite öğrencileri. Spor Eğitim Dergisi, 5(2), 88-97.
- Tabachnick, L. S. (2013) Fidell using multivariate statistics (sixth ed.) Pearson, Boston
- Taşpınar, H. A. (2019). Farklı liglerde oynayan futbolcuların ruh halleri ile motivasyonları arasında ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
- Terry, P. C. (1995). The efficacy of mood state profiling with elite performers: A review and synthesis. The Sport Psychologist, 9(3), 309–324. https://doi.org/10.1123/tsp.9.3.309
- Terry, P. C., Lane, A. M., Lane, H. J., ve Keohane, L. (1999). Development and validation of a mood measure for adolescents. Journal of Sports Sciences, 17(11), 861–872. https://doi.org/10.1080/026404199365425
- Terry, P. C., Lane, A. M., ve Fogarty, G. J. (2003). Construct validity of the Profile of Mood States — Adolescents for use with adults. Psychology of Sport and Exercise, 4(2), 125–139. https://doi.org/10.1016/S1469-0292(01)00035-8
- Turner, M. J., ve Barker, J. B. (2013). Resilience: Lessons from the 2012 Olympic Games. Reflective Practice, 14, 622-631
- Türkyılmaz, H. B., ve Altıntaş, A. (2020). Sporda Mücadele ve Tehdit Ölçeği'nin psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Sports Sciences, 12(2).
- Williams, S. E., ve Cumming, J. (2010). An investigation of imaged meaning propositions to manıpulate athletes challenge threat states .Journal of Sports and Exercise Psychology, 32, 229-230.
- Williams, S. E., Cumming, J. ve Balanos, G. M. (2010). Sporcularda meydan okuma ve tehdit değerlendirme durumlarını manipüle etmek için görüntülerin kullanılması. Spor ve Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 32(3), 339-358.
- Yarayan, Y. E., Güngör, N., Çelik, O. B., ve Gülşen, D. B. A. (2022). Yol analizi: sporcu kimliği bağlamında psikolojik performans stratejilerini tahmin etme. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 699-712.
- Yarayan, Y. E., İlhan, E. L., Esentürk, O. K., Çağrı, A. R. I., ve Gülşen, D. B. A. (2023). Does emotional intelligence affect mental toughness in physically disabled athletes?. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(2), 231-242.
Yıl 2023,
Cilt: 6 Sayı: 1-Cumhuriyet'in 100. Yılı Özel Sayısı, 215 - 224, 29.10.2023
Öz
Bu araştırmanın amacı, spor yapan bireylerin sporda mücadele ve tehdit algıları ile ruh hali durumları arasında bulunan ilişkiyi belirlemektir. Yapılan araştırmanın veri toplama aracı olarak “Sporda Mücadele ve Tehdit Algısı Ölçeği” ile “Brunel Ruh Hali Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmaya, 200’ü kadın ve 271’i erkek olmak üzere farklı branşlarda spor yapan toplamda 471 kişi gönüllü olarak katılım sağlamıştır. Normallik değerleri basıklık ve çarpıklık ile incelenmiştir. Gruplar arası karşılaştırmalar bağımsız örneklem t testi, sürekli değişkenler arasındaki ilişki için Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Kadınların erkeklere oranla daha yüksek şaşkınlık ve tehdit algılama eğiliminde oldukları, erkeklerin ise kadınlara göre daha yüksek yorgunluk eğiliminde oldukları belirlenmiştir. Milli olan sporcuların milli olmayan katılımcılara oranla daha yüksek yorgunluk eğiliminde oldukları ancak milli olmayan katılımcıların milli olan katılımcılara oranla daha yüksek canlılık eğiliminde oldukları tespit edilmiştir. BRUMS ölçeği kızgınlık, yorgunluk, şaşkınlık ve depresyon alt boyutları ile SMTAÖ ölçeği tehdit alt boyutunda pozitif yönlü düşük düzey anlamlı bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Canlılık alt boyutu ile mücadele alt boyutu arasında pozitif yönlü, gerginlik alt boyutu ile mücadele alt boyutu arasında ise negatif yönlü düşük düzey anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Spor yılı ile SMTÖ tehdit alt boyutunda ve BRUMS şaşkınlık alt boyutunda negatif yönlü ve düşük düzeyde anlamlı ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, sporcuların belirli an ve ortamlarda ki ruh halleri, sporcuların performanslarını önemli ölçüde hem olumlu hem de olumsuz yönde etkileyebilir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altunışık, R., Çoşkun, R., Bayraktaroğlu, S., ve Yıldırım, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (5. Baskı). İstanbul, Sakarya Yayıncılık.
- Atar, Ö. (2017). Türkiye tenis federasyonu sınavına bağlı antrenörlerin ruh hali profilleri. Uluslararası Kalkınma Araştırmaları Dergisi.
- Beedie, C., Terry, P., ve Lane, A. (2005). Distinctions between emotion and mood. Cognition ve Emotion, 19(6), 847–878. https://doi.org/10.1080/02699930541000057
- Blascovich, J., ve Mendes, W. B. (2000). Challenge and threat appraisals: The role of affective cues. In J.P. Forgas, (Ed.), Feeling and thinking: The role of affect in social cognition (pp. 59-82). Paris: Cambridge University Press
- Blascovich, J., Seery, M. D., Mugridge, C. A., Norris, R. K., ve Weisbuch, M. (2004). Kardiyovasküler meydan okuma ve tehdit indekslerinden atletik performansı tahmin etmek. Journal of deneysel sosyal psikoloji, 40(5), 683-688.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
- Damat, R. ve Jones, M., (2012). Oyun içi duyguların basketbol performansı üzerindeki etkisi. Avrupa Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 76-83. doi: 10.1080/17461391.2012.729088
- Ekman, P. E., ve Davidson, R. J. (1994). The nature of emotion: Fundamental questions. Oxford University Press.
- Frijda, N. H. (1993). Moods, emotion episodes and emotions. In M. Lewis ve J. M. Haviland (Eds.), Handbook of Emotions (pp. 381–403). Guilford Press.
- Fredrickson, B. L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology: The broaden-and build theory of positive emotions. American Psychologist, 56, 218–226. doi:10.1037/0003-066X.56.3.218
- Goleman, D., ve Intelligence, E. (1995). Why it can matter more than IQ. Emotional intelligence.
- Graham, T. R , Kowalski, K. C., ve Crocker, P. R. E. ( 2002 ). Gençlik sporu katılımcılarında hedef özelliklerinin ve nedensel atıfların duygusal deneyime katkıları. Spor ve Egzersiz Psikolojisi, 3, 273 – 291. doi: 10.1016/S1469-0292(01)00006-1
- Gülşen, D. B. A., Yarayan, Y. E., ve Yıldız, A. B. 2023). Atletik zihinsel enerjiyi uyku davranışları bağlamında tahmin etme. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(1), 265-275.
- Jones, G., ve Swain, A. B. J. (1992). İntensity and direction dimensions of competetive state anxiety and relationships with competitiveness. Percept Mot Skills, 74, 467-472.
- Jones, M., Meijen, C., McCarthy, P. J., ve Sheffield D. (2009). A theory of challenge and threat states in athletes. International Review of Sport and Exercise Psychology, 2, 161–180.
- Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi kavramlar ilkeler teknikler (33. Baskı). Ankara, Nobel Yayınevi.
- Kjell, O., ve Thompson, S. (2013). Exploring the impact of positive and negative emotions on cooperative behaviour in a prisoner’s dilemma game. Peer J 1, e231. 16 https://doi.org/10.7717/peerj.231
- Lane, A. M., ve Terry, P. C. (2000). The Nature of Mood: Development of a Conceptual Model with a Focus on Depression. Journal of Applied Sport Psychology, 12(1), 16–33. https://doi.org/10.1080/10413200008404211
- Lane, A. M., ve Terry, P. C. (2005). Test of a conceptual model of mood performance relationships with a focus on depression: a review and synthesis five years on. In T. Morris, S. Hanrahan, L. Ievleva, G. Kolt, ve P. Tremayne (Eds.), Promoting Health and Performance for Life: Proceedings of the ISSP 11th World Congress of Sport Psychology [CDROM]. (Sydney: Society of Sports Psychology -ISSP). https://www.researchgate.net/publication/235925580
- Lane, A. M., ve Terry, P. C. (2016). Online mood profiling and self-regulation of affective responses. In R. J. Schinke, K. R. McGannona, ve B. Smith (Eds.), International Handbook of Sport Psychology (pp. 324–334). Routledge.
- Lowther, J., ve Lane, A. M. (2002). Relationships between mood, cohesion and satisfaction with performance among soccer players. Athletic İnsight:The Online Journal Sport Pyschology, 4(3), 57-69.
- Mankus, A. M., Boden, M. T., ve Thompson, R. J. (2016). Sources of variation in emotional awareness: Age, gender, and socioeconomic status. Personality and Individual Differences, 89, 28-33. doi:10.1016/j.paid.2015.09.043
- Martinent, G. ve Ferrand, C. ( 2009 ). Yüksek bahisli masa tenisi maçları sırasında ayrık duyguların yönlü yorumlama sürecinin doğal bir çalışması. Journal of Sport ve Exercise Psychology, 31, 318 – 336 . doi: 10.1123/jsep.31.3.318
- Moore, L. J., Wilson, M. R., Vines, S. J., Coussens, A. H., ve Freeman, P. (2013). Champ or chump?: Challange and threat states during pressurized competition. Journal of Sport and Exercise Pyschology, 35(6), 551-562.
- Rossato, C. J. L, Uphill, M. A, Swain, J., ve Coleman, D. A. (2018). The development and preliminary validation of the Challenge and Threat in Sport (CAT-Sport) Scale. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 16(2), 164-77.
- Skinner, N., ve Brewer, N. (2002). The dynamics of threat and challenge appraisals prior to stressful achievement events. Journal of Personality and Social Psychology, 83, 678- 692.
- Soyer, F. (2012). The effects of positive and negative emotionality on the satisfaction of sport: a research on elite athletes. Collegium Antropologicum, 36(3), 937-943.
- Soylu, Y., Arslan, E., ve Kilit, B. (2022). Yetişkin ve ergen sporcular için brunel ruh hali ölçeği: Türkçe uyarlama çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20(2), 56-67.
- Soylu, Y., Turgut, M., Canikli, A., ve Kargün, M. (2021). Fiziksel aktivite, duygusal yeme ve ruh hali ilişkisi: kovid-19 ve üniversite öğrencileri. Spor Eğitim Dergisi, 5(2), 88-97.
- Tabachnick, L. S. (2013) Fidell using multivariate statistics (sixth ed.) Pearson, Boston
- Taşpınar, H. A. (2019). Farklı liglerde oynayan futbolcuların ruh halleri ile motivasyonları arasında ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
- Terry, P. C. (1995). The efficacy of mood state profiling with elite performers: A review and synthesis. The Sport Psychologist, 9(3), 309–324. https://doi.org/10.1123/tsp.9.3.309
- Terry, P. C., Lane, A. M., Lane, H. J., ve Keohane, L. (1999). Development and validation of a mood measure for adolescents. Journal of Sports Sciences, 17(11), 861–872. https://doi.org/10.1080/026404199365425
- Terry, P. C., Lane, A. M., ve Fogarty, G. J. (2003). Construct validity of the Profile of Mood States — Adolescents for use with adults. Psychology of Sport and Exercise, 4(2), 125–139. https://doi.org/10.1016/S1469-0292(01)00035-8
- Turner, M. J., ve Barker, J. B. (2013). Resilience: Lessons from the 2012 Olympic Games. Reflective Practice, 14, 622-631
- Türkyılmaz, H. B., ve Altıntaş, A. (2020). Sporda Mücadele ve Tehdit Ölçeği'nin psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Sports Sciences, 12(2).
- Williams, S. E., ve Cumming, J. (2010). An investigation of imaged meaning propositions to manıpulate athletes challenge threat states .Journal of Sports and Exercise Psychology, 32, 229-230.
- Williams, S. E., Cumming, J. ve Balanos, G. M. (2010). Sporcularda meydan okuma ve tehdit değerlendirme durumlarını manipüle etmek için görüntülerin kullanılması. Spor ve Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 32(3), 339-358.
- Yarayan, Y. E., Güngör, N., Çelik, O. B., ve Gülşen, D. B. A. (2022). Yol analizi: sporcu kimliği bağlamında psikolojik performans stratejilerini tahmin etme. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 699-712.
- Yarayan, Y. E., İlhan, E. L., Esentürk, O. K., Çağrı, A. R. I., ve Gülşen, D. B. A. (2023). Does emotional intelligence affect mental toughness in physically disabled athletes?. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(2), 231-242.
Toplam 40 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Egzersiz ve Spor Psikolojisi |
| Bölüm | Arşiv |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 16 Ekim 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Ekim 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Ağustos 2023 |
| Kabul Tarihi | 13 Eylül 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 6 Sayı: 1-Cumhuriyet'in 100. Yılı Özel Sayısı |
Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Mediterranean Journal of Sport Science (MJSS) is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.