Klinik Araştırma
Paramedik ve Acil Tıp Teknisyenlerinin Travma Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi
Öz
Acil Tıp Sistemi temelde, hastane öncesi ve hastane acil sağlık hizmetleri olarak ikiye ayrılmaktadır. Ülkemizde diğer gelişmiş ülkelerdekine benzer şekilde acil tıp sisteminin hastane öncesi döneminde, paramedikler (AABT) ve acil tıp teknisyenleri (ATT) oldukça aktif rol almaktadırlar. Hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinin etkin ve doğru uygulanabilirliği sayesinde, travma gibi acil bakım gerektiren durumlarda mortalite ve morbitide oranlarında ciddi düşüşler kaydedilmiştir. Paramedik ve acil tıp teknisyenlerinin bilgi düzeyleri ve mesleki yeterlilikleri, özellikle hastane öncesi dönemde travmalı hastaların yaşamda kalmasıyla yakından ilişkilidir. Ülkemizde travmalı hastalarda, acil hasta bakımı üzerine yapılmış kısıtlı sayıda çalışma bulunmakta iken, özellikle paramedik ve acil tıp teknisyenlerinin kıyaslandığı bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu çalışmada, Edirne ve ilçelerinde çalışan 112 Acil Sağlık Hizmetleri çalışanlarının travma hakkında bilgi, tutum ve davranış özelliklerinin araştırılması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Açıkalın A, Kozacı N, Acehan S, Gülen M, Ahmet S. Travma olgularında sıvı resüsitasyonu. Archives Medical Review Journal 2011;20:89-105.
- American College of Surgeons Committee on Trauma. Advanced trauma life support (ATLS) guide. American College of Surgeons Committee on Trauma; 2006
- Alakan YŞ. Paramedik öğrencilerin zor algıladıkları girişimlerde simülasyon eğitiminin etkisi. Journal of Pre-Hospital 2021;6(3):339- 50.
- Almacıoğlu M. Ulusal Tez Merkezi. [Internet] Uludağ üniversitesi tıp fakültesi acil servisine ambulansla getirilen hastaların nakil uygunluğunun değerlendirilmesi. 2011, 24/01/23 tarihinde, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden erişildi.
- Almuwallad A, Cole E, Ross J, Perkins Z, Davenport R. The impact of prehospital TXA on mortality among bleeding trauma patients: A systematic review and meta-analysis. The Journal Trauma Acute Care Surgery 2021;90(5):901-907.
- Balci T. The development of the paramedic profession in the world and Turkey. Journal of Association of Disaster and Emergency Medicine 2020;1(1);37-43.
- Batı S, Kara F. 112 acil sağlık hizmetleri personelinin müdahalelerde uygulama kılavuzlarına uygunluğunun değerlendirilmesi. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi 2020;1(2),1-13.
- Baydın A, Erenler AK, Çokluk C, Yardan T, Tander B, Aydın K ve ark. pediyatrik travma hastasına yaklaşım: güncellenmiş gözden geçirme. Journal of Experimental and Clinical Medicine 2010;27, 127-136.
- Byars D, Lo B, Yates J. Evaluation of paramedic utilization of the ıntubating laryngeal mask airway in high-fidelity simulated critical care scenarios. Prehospital and Disaster Medicine 2013;28(6),630-1.
- Demir S. Ulusal Tez Merkezi. [Internet]. Paramedik programı öğrencilerinin triyaj yönetiminde görsel olarak geliştirilmiş zihinsel simülasyonun etkililiği. 2020; 28/01/2023 tarihinde https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden erişildi.
- Durmaz H, Pamuk Cebeci S. Acil serviste görev yapan sağlık profesyonellerinin triyaj tutumları. Anatolian Journal Emergency Medicine 2021;4(2):72-8.
- Eckstein M, Chan L, Schneir A, Palmer R. Effect of prehospital advanced life support on outcomes of major trauma patients. Journal of Trauma 2000;48:643-8.
- Erçal T. Geriatrik travma olgularına hastane öncesi yaklaşımın gözden geçirilmesi. Hastane Öncesi Dergisi 2017;2(2):105-18.
- Fedor PJ, Burns B, Lauria M, Richmond C. Major trauma outside a trauma center: prehospital. emergency department and retrieval considerations. Emergency Medicine Clinics of North America 2018;36(1):203-18.
- Fowler R, Pepe PE. Prehospital care of the patient with major trauma. Emergency Medicine Clinics of North America 2002;20:953-74.
- Gürbüz P, Yetiş G, Çırak ZD. İlk ve acil yardım programı öğrencilerinin mesleki uygulamaları yapma durumları ile bu konularda kendilerini yeterli hissetme durumlarının belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi 2019;7(2):170-7.
- Hakyemez F, Kara H. Assessment of the knowledge and skills of paramedics working in prehospital health services on making a decision for and applying defibrillation and cardioversion. Anatolian Journal Emergency Medicine 2021;4(2): 43-8.
- Karakuş A, Kuvandık G, Fansa İ. Travma ve kalp. Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Dergisi 2014;5:(20),38-44. Ker K, Kiriya J, Perel P, Edwards P, Shakur H, Roberts I. Avoidable mortality from giving tranexamic acid to bleeding trauma patients: an estimation based on who mortality data, a systematic literature review and data from the crash-2 trial. BMC Emergincy Medicine 2012:12:3.
- Küçükoğlu S, Köse S, Aytekin A, Kılıç T. Acil birimlerde çalışan hemşirelerin triyaj konusundaki bilgi düzeylerinin ölçülmesi. Çocuk Acil ve Yoğun Bakım Dergisi 2017;4(3):116-2.
- Özdoğan M, Ağalar F, Eryılmaz M, Özel G. Travma olgularında hastane öncesi yaşam desteği seçimi: temel ya da ileri travma yaşam desteği. Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi 2006;12(2):87-94.
- Özışık O, Sayhan MB, Salt Ö. 112 acil sağlık personelinin elektrokardiyografi hakkındaki bilgi tutum ve davranışlarının saptanması. Journal of Academic Research in Nursing 2020;6(1):8-13. Pellico LH. Holistic Approach Critical. In Aresco CA, Trauma, Morton PG, Fontaine DK Gallo BM, (eds). Care Nursing. 8th Edition. Lippincott Williams & Wilking, Philadelphia; 2005. p.1277-1300.
- Reynolds TA, Sawe H, Rubiano AM, Shin SD, Wallis L, Mock CN. Strengthening health systems to provide emergency care. In: Jamison DT, Gelband H, Horton S, Jha P, Laxminarayan R, Mock CN, Nugent R, (eds.). Disease Control Priorities: Improving Health and Reducing Poverty. 3rd edition. The International Bank for Reconstruction and Development / The World Bank, Washington (DC), 2017. Chapter 13. Roberts I, Brenner A, Shakur-Still H. Tranexamic Acid treatment for trauma victims. Seminars in Thrombosis and Hemostasis 2021;47(5):520-6.
- Sungur E, Aksoy B, Biçer S, Aydoğan G. Acil servis hemşireleri arasında triyaj bilgi düzeyinin değerlendirilmesi. Journal of Oncology Pharmacy Practice 2009; 1(1): 14-8.
- Şenol V. Hastane öncesi acil sağlık çalışanlarının karşılaştığı adli olgulara yaklaşım. Hastane Öncesi Dergisi 2017; 2(2):79-89. Uçaroğlu B, Kavalcı C, Ceyhan MA, Hakbilir O. 112 ambulansı ile acil servise getirilen çoklu travma hastalarına yapılan girişimlerin değerlendirilmesi. Journal of Surgıcal Arts 2018;11(2):25-8.
- Yıldırım GÖ. Paramedik öğrencilerin acil tıp kliniğinde uyguladıkları tıbbi becerilerin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2017; 6(1):9-19.
Yıl 2023,
Cilt: 2 Sayı: 3, 87 - 98, 29.12.2023
Öz
The Emergency Medicine System is basically divided into two as pre-hospital and hospital emergency health services. In our country, similar to other developed countries, paramedics (AABT) and emergency medical technicians (ATT) play a very active role in the pre-hospital period of the emergency medicine system. Thanks to the effective and correct applicability of pre-hospital emergency health services, serious reductions in mortality and morbidity rates have been recorded in cases requiring emergency care such as trauma. Knowledge levels and professional competencies of paramedic and emergency medical technicians are closely related to the survival of trauma patients, especially in the prehospital period. While there are a limited number of studies on emergency patient care in trauma patients in our country, there has been no study comparing paramedic and emergency medical technicians in particular. In this study, it was aimed to investigate the knowledge, attitude and behavioral characteristics of 112 Emergency Health Services employees working in Edirne and its districts about trauma.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Açıkalın A, Kozacı N, Acehan S, Gülen M, Ahmet S. Travma olgularında sıvı resüsitasyonu. Archives Medical Review Journal 2011;20:89-105.
- American College of Surgeons Committee on Trauma. Advanced trauma life support (ATLS) guide. American College of Surgeons Committee on Trauma; 2006
- Alakan YŞ. Paramedik öğrencilerin zor algıladıkları girişimlerde simülasyon eğitiminin etkisi. Journal of Pre-Hospital 2021;6(3):339- 50.
- Almacıoğlu M. Ulusal Tez Merkezi. [Internet] Uludağ üniversitesi tıp fakültesi acil servisine ambulansla getirilen hastaların nakil uygunluğunun değerlendirilmesi. 2011, 24/01/23 tarihinde, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden erişildi.
- Almuwallad A, Cole E, Ross J, Perkins Z, Davenport R. The impact of prehospital TXA on mortality among bleeding trauma patients: A systematic review and meta-analysis. The Journal Trauma Acute Care Surgery 2021;90(5):901-907.
- Balci T. The development of the paramedic profession in the world and Turkey. Journal of Association of Disaster and Emergency Medicine 2020;1(1);37-43.
- Batı S, Kara F. 112 acil sağlık hizmetleri personelinin müdahalelerde uygulama kılavuzlarına uygunluğunun değerlendirilmesi. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi 2020;1(2),1-13.
- Baydın A, Erenler AK, Çokluk C, Yardan T, Tander B, Aydın K ve ark. pediyatrik travma hastasına yaklaşım: güncellenmiş gözden geçirme. Journal of Experimental and Clinical Medicine 2010;27, 127-136.
- Byars D, Lo B, Yates J. Evaluation of paramedic utilization of the ıntubating laryngeal mask airway in high-fidelity simulated critical care scenarios. Prehospital and Disaster Medicine 2013;28(6),630-1.
- Demir S. Ulusal Tez Merkezi. [Internet]. Paramedik programı öğrencilerinin triyaj yönetiminde görsel olarak geliştirilmiş zihinsel simülasyonun etkililiği. 2020; 28/01/2023 tarihinde https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden erişildi.
- Durmaz H, Pamuk Cebeci S. Acil serviste görev yapan sağlık profesyonellerinin triyaj tutumları. Anatolian Journal Emergency Medicine 2021;4(2):72-8.
- Eckstein M, Chan L, Schneir A, Palmer R. Effect of prehospital advanced life support on outcomes of major trauma patients. Journal of Trauma 2000;48:643-8.
- Erçal T. Geriatrik travma olgularına hastane öncesi yaklaşımın gözden geçirilmesi. Hastane Öncesi Dergisi 2017;2(2):105-18.
- Fedor PJ, Burns B, Lauria M, Richmond C. Major trauma outside a trauma center: prehospital. emergency department and retrieval considerations. Emergency Medicine Clinics of North America 2018;36(1):203-18.
- Fowler R, Pepe PE. Prehospital care of the patient with major trauma. Emergency Medicine Clinics of North America 2002;20:953-74.
- Gürbüz P, Yetiş G, Çırak ZD. İlk ve acil yardım programı öğrencilerinin mesleki uygulamaları yapma durumları ile bu konularda kendilerini yeterli hissetme durumlarının belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi 2019;7(2):170-7.
- Hakyemez F, Kara H. Assessment of the knowledge and skills of paramedics working in prehospital health services on making a decision for and applying defibrillation and cardioversion. Anatolian Journal Emergency Medicine 2021;4(2): 43-8.
- Karakuş A, Kuvandık G, Fansa İ. Travma ve kalp. Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Dergisi 2014;5:(20),38-44. Ker K, Kiriya J, Perel P, Edwards P, Shakur H, Roberts I. Avoidable mortality from giving tranexamic acid to bleeding trauma patients: an estimation based on who mortality data, a systematic literature review and data from the crash-2 trial. BMC Emergincy Medicine 2012:12:3.
- Küçükoğlu S, Köse S, Aytekin A, Kılıç T. Acil birimlerde çalışan hemşirelerin triyaj konusundaki bilgi düzeylerinin ölçülmesi. Çocuk Acil ve Yoğun Bakım Dergisi 2017;4(3):116-2.
- Özdoğan M, Ağalar F, Eryılmaz M, Özel G. Travma olgularında hastane öncesi yaşam desteği seçimi: temel ya da ileri travma yaşam desteği. Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi 2006;12(2):87-94.
- Özışık O, Sayhan MB, Salt Ö. 112 acil sağlık personelinin elektrokardiyografi hakkındaki bilgi tutum ve davranışlarının saptanması. Journal of Academic Research in Nursing 2020;6(1):8-13. Pellico LH. Holistic Approach Critical. In Aresco CA, Trauma, Morton PG, Fontaine DK Gallo BM, (eds). Care Nursing. 8th Edition. Lippincott Williams & Wilking, Philadelphia; 2005. p.1277-1300.
- Reynolds TA, Sawe H, Rubiano AM, Shin SD, Wallis L, Mock CN. Strengthening health systems to provide emergency care. In: Jamison DT, Gelband H, Horton S, Jha P, Laxminarayan R, Mock CN, Nugent R, (eds.). Disease Control Priorities: Improving Health and Reducing Poverty. 3rd edition. The International Bank for Reconstruction and Development / The World Bank, Washington (DC), 2017. Chapter 13. Roberts I, Brenner A, Shakur-Still H. Tranexamic Acid treatment for trauma victims. Seminars in Thrombosis and Hemostasis 2021;47(5):520-6.
- Sungur E, Aksoy B, Biçer S, Aydoğan G. Acil servis hemşireleri arasında triyaj bilgi düzeyinin değerlendirilmesi. Journal of Oncology Pharmacy Practice 2009; 1(1): 14-8.
- Şenol V. Hastane öncesi acil sağlık çalışanlarının karşılaştığı adli olgulara yaklaşım. Hastane Öncesi Dergisi 2017; 2(2):79-89. Uçaroğlu B, Kavalcı C, Ceyhan MA, Hakbilir O. 112 ambulansı ile acil servise getirilen çoklu travma hastalarına yapılan girişimlerin değerlendirilmesi. Journal of Surgıcal Arts 2018;11(2):25-8.
- Yıldırım GÖ. Paramedik öğrencilerin acil tıp kliniğinde uyguladıkları tıbbi becerilerin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2017; 6(1):9-19.
Toplam 25 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Aralık 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 2 Sayı: 3 |
Balkan Sağlık Bilimleri Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.