A retrospective investigation of extended spectrum beta lactamase production in gram negative bacteria strains isolated from inpatients of an university hospital.
Öz
Abstract
Aim. We aimed to investigate retrospectively the extended spectrum beta lactamase (ESBL) production status of Gr (-) bacillus that were isolated from the cultures of several clinical specimens from the inpatients of our hospital in the years 2005 and 2006. Methods. Gram negative bacillus such as Escherichia coli (E.coli), Klebsiella pneumonia (K. pneumonia), Klebsiella oxytoca (K. oxytoca) were isolated from the cultures of the specimens of blood, urine, wound swab, sputum, trans tracheal aspirate material (TTA), vaginal swab, abscess, cerebrospinal fluid, peritoneal paracentesis fluid and catheter tip of 925 patients in the year 2005 and 1184 patients in the year 2006. Becton Dickinson Phoenix 100 model full automatic systems were used to identify bacteria and their sensitivity/resistance profile and to investigate whether these isolated gr(-) bacteria produce ESBL or not. Results. 2109 Gram negative bacterial strains (E.coli, K. pneumonia, K. oxytoca) were investigated for ESBL in two-year period (2005-2006). ESBL was positive in 591 of them. 273 out of 925 gram negative strains (30%) showed ESBL positivity in 2005 while 318 out of 1184 gram negative strains (27%) showed ESBL positivity in 2006. There was not a significant difference between the years 2005 and 2006 in terms of ESBL positivity (p>0.05). Two hundred and eleven (30%) strains of 709 E.coli, 44 (27%) strains of 164 K.pneumoniae and 18 (35%) strains of 52 K.oxytoca were found to be ESBL positive in the year 2005. Two hundred thirty seven (29%) strains of 831 E.coli, 54 (21%) strains of 253 K.pneumoniae and 27 (27%) strains of 100 K.oxytoca were found to be ESBL positive in the year 2006. There were no significant differences in the ratios of E.coli, K.pneumoniae and K.oxytoca between the years 2005 and 2006 in terms of ESBL positivity. Conclusion. Although there were no significant differences in the ratios of ESBL positivity between the 2005 and 2006 years, ESBL positivity still remains to be an important problem for our hospital when these high ratios are considered.
Keywords: Gram negative bacteria, extended spectrum beta lactamase, nosocominal infection
Özet
Amaç. Hastanemizdeki 2005 ve 2006 yillarındaki çeşitli klinik numunelerin kültürlerinden izole edilen gram negatif basillerin genişlemiş spektrumlu beta laktamaz (GSBL) üretim durumunu retrospektif olarak araştırmayı amaçladık. Yöntem. 2005 yılında 925 ve 2006 yılında 1184 hastanın kan, idrar, yara yeri sürüntüsü, balgam transtrakeal aspirasyon materyali, vajinal sürüntü, abse, serebrospinal sıvı, periton ve parasentez sıvıları ve kateter ucu gibi klinik numunelerinin kültürlerinden Escherichia coli (E.coli), Klebsiella pneumonia (K. pneumonia) ve Klebsiella oxytoca (K. oxytoca) gibi gram negatif bakteriler izole edildi. Bakterinin tanınması, sensitivite/direnç profilinin belirlenmesi ve bu izole edilen gram negatif bakterilerin ESBL üretip üretmediğini tespit etmek için Becton Dickinson Phoenix 100 model full automatic system kullanıldı. Bulgular. İki yıllık periyot (2005-2006) içinde 2109 gram negatif bakteri türünde (E.coli, K. pneumoniae, K. oxytoca) GSBL çalışılmıştır. Bunların 591'inde GSBL pozitif bulunmuştur. 2005'de 925 gram negatif bakteri türünden 273'ü (%30) , 2006'da 1184 gram negatif bakteri türünden 318'i (%27) GSBL pozitif idi. 2005 ve 2006 yılları arasında GSBL pozitiflik oranları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0,05). 2005 yılında 709 E.coli suşundan 211'inde (%30), 164 K. pneumoniae suşundan 44'ünde (%27) ve 52 K. oxytoca suşundan 18'inde (%35) GSBL pozitif bulunmuştur. 2006 yılında 831 E. coli suşundan 237'si (%29), 253 K. pneumoniae suşundan 54'ü (%21) ve 100 K. oxytoca suşundan 27'si (%27) GSBL pozitif bulunmuştur. GSBL pozitifliği açısından; 2005 ve 2006 yılları arasında E.coli, K. pneumoniae ve K. oxytoca oranlarında anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0,05). Sonuç. 2005 ve 2006 yıllarında GSBL pozitiflik oranları açısından yıllara göre istatistiksel olarak anlamlı bir değişiklik olmamasına karşın, elde edilen oranlara bakılacak olursa GSBL pozitifliğinin halen hastanemiz için önemli bir problem olduğu görülmektedir.
Anahtar sözcükler: Gram negatif bakteriler, genişlemiş spektrumlu beta laktamaz, hastane enfeksiyonu
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Topçu Wilke A, Söyletir G, Doğanay M. İnfeksiyon hastalıkları kitabı. In: Korten V (Ed). Hastane İnfeksiyonları. Birinci baskı, İstanbul Nobel Tıp Kitabevi. 1996; s: 281-91.
- Bradford PA. Extended spectrum beta-lactamases in the 21st century. Characterization, epidemiology and detection of this important rezistance threat. Clin Microbiol Rev 2001; 14: 933-51.
- Bush K. New beta-lactamases in gram negative bacteria. Diversity and impact on the selection of antimicrobial therapy. Clin Infect Dis. 2001; 32: 1085-9.
- Jacoby GA, Medeiros AA. More extended-spectrum beta-lactamases. Antimicrob Agents Chemother 1991; 35: 1697-704.
- Jacoby GA, Sutton L. Properties of plasmids responsible for production of extended-spectrum beta-lactamases. Antimicrob Agents Chemother 1991; 35: 164-9.
- Büyükbaba Ö, Aydın D, Arığ Ö. İdrar yolu infeksiyonu etkeni Gram negatif çomaklarda genişlemiş spektrumlu β-laktamazların çift disk sinerji yöntemi ile belirlenmesi. Klimik Derg 1996; 9: 27-30.
- Thomson KS, Sanders CC. Detection of extended-spectrum beta-lactamases in members of the family Enterobacteriaceae: comparison of the double disk and three dimensional tests. Antimicrob Agents Chemother 1992; 36: 1877-82.
- Mehrgan H, Rahbar M. Prevalence of extended spectrum beta-lactamase producing Escherichia coli in a tertiary care hospital in Tehran, Iran. Int J Antimicrob Agents 2008; 31:147-51.
- Derbentli Ş, Katrancı H, Nakiboğlu Y. Gram negatif çomaklarda genişlemiş spektrumlu beta-laktamazların belirlenmesinde üç boyutlu yöntem ve çift disk sinerji yönteminin karşılaştırılması. Ankem Derg 1996; 10: 1-13.
- Livermore DM. beta-lactamases in laboratory and clinical resistance. Clin Microbiol Rev 1995; 8: 557-84.
- Bal Ç. Beta-laktamazlar: Güncel durum. Flora 2003; 8:111-23.
- Sanders CC, Thomson KS, Bradford PA. Problems with detection of beta-lactam resistance among nonfastidious gram negative bacilli. Infect Dis Clin North Am 1993; 7: 411-24.
- Gill VJ, Fedorko DP, Witebsky FG. The clinician and microbiology laboratory. In: Mandell GL, Bennet JE, Dolin R, (eds). Principles and practice of infectious diseases. 5th ed. Philadelphia, Churchill Livigstone 2000; pp: 184-221.
- Livermore DM, Brown DF. Detection of beta-lactamase mediated resistance. J Antimicrob Chemother 2001; 48: (suppl 1): 59-64.
- Gür D. Beta-laktamazlar. Flora 1997; 3(Ek-1): 1-16.
- Bermudes H, Arpin C, Jude F, el-Harrif Z, Bebear C, Quentin C. Moleculer epidemiology of an outbreak due to extended spectrum beta-lactamase producing enterobacteria in a French hospital. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 1997; 16: 523-9.
- Procop GW, Tuohy MJ, Wilson DA, Williams D, Hadziyannis E, Hall GS. Cross-class resistance to non beta-lactam antimicrobials in extended spectrum beta-lactamase producing Klebsiella pneumoniae. Am J Clin Pathol 2003; 120: 265-7.
- Steward CD, Rasheed JK, Hubert SK, Biddle JW, Raney PM, Anderson GJ, Williams PP, Brittain KL, Oliver A, McGowan JE Jr, Tenover FC. Characterization of clinical isolates of Klebsiella pneumoniae from 19 laboratories using the National committee for clinical laboratory standards extended-spectrum beta-lactamase detection methods. JCM 2001; 39: 2864-72.
- Sanders CC, Sanders WE Jr. Beta-lactam resistance in gram negative bacteria; Global trends and clinical impact. Clin Infect Dis 1992; 15: 824-39.
- Pandey A, Malenie R, Asthana AK. Beta-lactamase producing pseudomonas aeruginosa in hospitalised patients, Indian J Pathol Microbiol 2005; 48: 530-3.
- Bülüç M, Gürol Y, Bal Ç: Genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz oranları: 2000- 2002, Türk Mikrobiyol Cem Derg 2003; 33: 31-4.
- Tünger Ö, Arısoy AS, Özbakkaloğlu B, Gazi H: Nozokomiyal gram negatif bakterilerde genişlemiş spektrumlu ve kromozomal beta-laktamaz varlığının araştırılması, Flora 2001; 6: 37-41.
- Kiremitçi A, Durmaz G, Aybey A, Us T, Akgün Y: Escherichia coli ve klebsiella suşlarında NCCLS tarama ve fenotipik doğrulama yöntemleriyle genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz (GSBL) varlığının araştırılması, XXXI. Türk Mikrobiyoloji Kongresi, Kongre kitabı, 2004; s: 340.
- Gönüllü N, Aktaş A, Salcıoğlu M, Bal Ç, Anğ Ö: Comparative in vitro activities of five quinolone antibiotics, including gemifloxacin, against clinical isolates, Clin Microbiol Infect 2001; 7: 499-503.
- Datta P, Thakur A, Mishra B, Gupta V: Prevalence of clinical strains resistant to various beta-lactams in a tertiary care hospital in India, Jpn J Infect Dis 2004; 57: 146-9.
- Aktaş H, Şahin Ü, Yiğit N, Al F, Tuncel E. Gram negatif bakterilerde genişlemiş spektrumlu beta-laktamazların çift disk sinerji ve E-test yöntemleri ile araştırılması. İnfek Derg 2001; 15: 325-28.
- Şahin İ, Kaya D, Öksüz Ç, Okay A, Şencan İ, Öztürk E. Klinik örneklerden izole edilen gram negatif çomaklarda genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz sıklığı ve antibiyotik duyarlılığı. İnfek Derg 2003; 17: 45-8.
- Akçam FZ, Gönen İ, Kaya O, Yaylı G. Hastane infeksiyonu etkeni enterobakterilerde beta-laktam antibiyotiklere duyarlılık ve ESBL sıklığının araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2004; 11: 6-9.
- Jain A, Roy I, Gupta MK, Kumar M, Agarwal SK. Prevalance of extended spectrum beta-lactamase producing gram negative bacteria in septiceamic neonates in tertiary care hospital. J Med Microbiol 2003; 52: 421-25.
- Tzelepi E, Magana CH, Platsouka E, Sofianou D, Paniara O, Legakis NJ, Vatopoulos AC, Tzouvelekis LS. Extended spectrum beta-lactamase types in Klebsiella pneumoniae and Escherichia coli in two Greek hospitals. Int J Antimicrob Agents 2003; 21: 285-88.
- Ho PL, Tsang DN, Que TL, Ho M, Yuen KY. Comparison of screening methods for detection extended spectrum beta-lactamases and their prevalance among Escherichia coli and Klebsiella species in Hong Kong. APMIS 2000; 108: 237- 40.
- Aydemir Ş, Uluer S, Akıncı P, Tünger A, Çilli F, Özinel MA: Toplum ve hastane kökenli Escherichia coli ve Klebsiella pneumoniae kökenlerinde genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz üretiminin araştırılması, XXXI.Türk Mikrobiyoloji Kongresi, Kongre kitabı Kuşadası 2004; s: 392.
- Karavelioğlu S, Karatuna O, Söyletir G: Marmara Üniversitesi Hastanesi’nde infeksiyon etkeni olarak saptanan Enterobacteriaceae izolatlarında GSBL bulunma sıklığı, 6.Antimikrobik ve Kemoterapi Günleri, Toplantı kitabı, Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti, İstanbul 2004, s: 161.
- Delialioğlu N, Öcal ND, Emekdaş G.Çeşitli klinik örneklerden izole edilen Escherichia coli ve Klebsiella türlerinde genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz oranları. ANKEM Derg 2005; 19: 84-7.
- Çelen MK, Ayaz C, Geyik MF, Hoşoğlu S, Uluğ M. Hastane kökenli Gram negatif bakterilerde genişlemiş spektrumlu beta-laktamazlar. ANKEM Derg 2006; 20: 148-51.
- Hasçelik G. Otomatize sistemler: artıları ve eksileri. 7. Antimikrobik Kemoterapi Günleri Özet Kitabı İstanbul 2006; s: 43-50.
- Eryılmaz M, Bozkurt ME, Yıldız MM, Akın A: Çeşitli klinik örneklerden izole edilen Escherichia coli suşlarında genişlemiş spektrumlu beta laktamaz sıklığının araştırılması, Marmara Eczacılık Dergisi, 2010; 14: 10-12.
Bir üniversite hastanesi hastalarından izole edilen gram negatif basillerde geniş spektrumlu beta-laktamaz üretiminin retrospektif olarak araştırılması
Öz
Amaç. Hastanemizdeki 2005 ve 2006 yillarındaki çeşitli klinik numunelerin kültürlerinden izole
edilen gram negatif basillerin genişlemiş spektrumlu beta laktamaz (GSBL) üretim durumunu
retrospektif olarak araştırmayı amaçladık. Yöntem. 2005 yılında 925 ve 2006 yılında 1184
hastanın kan, idrar, yara yeri sürüntüsü, balgam transtrakeal aspirasyon materyali, vajinal sürüntü,
abse, serebrospinal sıvı, periton ve parasentez sıvıları ve kateter ucu gibi klinik numunelerinin
kültürlerinden Escherichia coli (E.coli), Klebsiella pneumonia (K. pneumonia) ve Klebsiella
oxytoca (K. oxytoca) gibi gram negatif bakteriler izole edildi. Bakterinin tanınması,
sensitivite/direnç profilinin belirlenmesi ve bu izole edilen gram negatif bakterilerin ESBL üretip
üretmediğini tespit etmek için Becton Dickinson Phoenix 100 model full automatic system
kullanıldı. Bulgular. İki yıllık periyot (2005-2006) içinde 2109 gram negatif bakteri türünde
(E.coli, K. pneumoniae, K. oxytoca) GSBL çalışılmıştır. Bunların 591’inde GSBL pozitif
bulunmuştur. 2005’de 925 gram negatif bakteri türünden 273’ü (%30) , 2006’da 1184 gram negatif
bakteri türünden 318’i (%27) GSBL pozitif idi. 2005 ve 2006 yılları arasında GSBL pozitiflik
oranları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p > 0,05). 2005 yılında 709 E.coli suşundan
211’inde (%30), 164 K. pneumoniae suşundan 44’ünde (%27) ve 52 K. oxytoca suşundan 18’inde (%35) GSBL pozitif bulunmuştur. 2006 yılında 831 E. coli suşundan 237’si (%29), 253 K.
pneumoniae suşundan 54’ü (%21) ve 100 K. oxytoca suşundan 27’si (%27) GSBL pozitif
bulunmuştur. GSBL pozitifliği açısından; 2005 ve 2006 yılları arasında E.coli, K. pneumoniae ve
K. oxytoca oranlarında anlamlı bir fark bulunamamıştır (p > 0,05). Sonuç. 2005 ve 2006 yıllarında
GSBL pozitiflik oranları açısından yıllara göre istatistiksel olarak anlamlı bir değişiklik
olmamasına karşın, elde edilen oranlara bakılacak olursa GSBL pozitifliğinin halen hastanemiz
için önemli bir problem olduğu görülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Gram negatif bakteriler genişlemiş spektrumlu beta laktamaz hastane enfeksiyonu
Kaynakça
- Topçu Wilke A, Söyletir G, Doğanay M. İnfeksiyon hastalıkları kitabı. In: Korten V (Ed). Hastane İnfeksiyonları. Birinci baskı, İstanbul Nobel Tıp Kitabevi. 1996; s: 281-91.
- Bradford PA. Extended spectrum beta-lactamases in the 21st century. Characterization, epidemiology and detection of this important rezistance threat. Clin Microbiol Rev 2001; 14: 933-51.
- Bush K. New beta-lactamases in gram negative bacteria. Diversity and impact on the selection of antimicrobial therapy. Clin Infect Dis. 2001; 32: 1085-9.
- Jacoby GA, Medeiros AA. More extended-spectrum beta-lactamases. Antimicrob Agents Chemother 1991; 35: 1697-704.
- Jacoby GA, Sutton L. Properties of plasmids responsible for production of extended-spectrum beta-lactamases. Antimicrob Agents Chemother 1991; 35: 164-9.
- Büyükbaba Ö, Aydın D, Arığ Ö. İdrar yolu infeksiyonu etkeni Gram negatif çomaklarda genişlemiş spektrumlu β-laktamazların çift disk sinerji yöntemi ile belirlenmesi. Klimik Derg 1996; 9: 27-30.
- Thomson KS, Sanders CC. Detection of extended-spectrum beta-lactamases in members of the family Enterobacteriaceae: comparison of the double disk and three dimensional tests. Antimicrob Agents Chemother 1992; 36: 1877-82.
- Mehrgan H, Rahbar M. Prevalence of extended spectrum beta-lactamase producing Escherichia coli in a tertiary care hospital in Tehran, Iran. Int J Antimicrob Agents 2008; 31:147-51.
- Derbentli Ş, Katrancı H, Nakiboğlu Y. Gram negatif çomaklarda genişlemiş spektrumlu beta-laktamazların belirlenmesinde üç boyutlu yöntem ve çift disk sinerji yönteminin karşılaştırılması. Ankem Derg 1996; 10: 1-13.
- Livermore DM. beta-lactamases in laboratory and clinical resistance. Clin Microbiol Rev 1995; 8: 557-84.
- Bal Ç. Beta-laktamazlar: Güncel durum. Flora 2003; 8:111-23.
- Sanders CC, Thomson KS, Bradford PA. Problems with detection of beta-lactam resistance among nonfastidious gram negative bacilli. Infect Dis Clin North Am 1993; 7: 411-24.
- Gill VJ, Fedorko DP, Witebsky FG. The clinician and microbiology laboratory. In: Mandell GL, Bennet JE, Dolin R, (eds). Principles and practice of infectious diseases. 5th ed. Philadelphia, Churchill Livigstone 2000; pp: 184-221.
- Livermore DM, Brown DF. Detection of beta-lactamase mediated resistance. J Antimicrob Chemother 2001; 48: (suppl 1): 59-64.
- Gür D. Beta-laktamazlar. Flora 1997; 3(Ek-1): 1-16.
- Bermudes H, Arpin C, Jude F, el-Harrif Z, Bebear C, Quentin C. Moleculer epidemiology of an outbreak due to extended spectrum beta-lactamase producing enterobacteria in a French hospital. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 1997; 16: 523-9.
- Procop GW, Tuohy MJ, Wilson DA, Williams D, Hadziyannis E, Hall GS. Cross-class resistance to non beta-lactam antimicrobials in extended spectrum beta-lactamase producing Klebsiella pneumoniae. Am J Clin Pathol 2003; 120: 265-7.
- Steward CD, Rasheed JK, Hubert SK, Biddle JW, Raney PM, Anderson GJ, Williams PP, Brittain KL, Oliver A, McGowan JE Jr, Tenover FC. Characterization of clinical isolates of Klebsiella pneumoniae from 19 laboratories using the National committee for clinical laboratory standards extended-spectrum beta-lactamase detection methods. JCM 2001; 39: 2864-72.
- Sanders CC, Sanders WE Jr. Beta-lactam resistance in gram negative bacteria; Global trends and clinical impact. Clin Infect Dis 1992; 15: 824-39.
- Pandey A, Malenie R, Asthana AK. Beta-lactamase producing pseudomonas aeruginosa in hospitalised patients, Indian J Pathol Microbiol 2005; 48: 530-3.
- Bülüç M, Gürol Y, Bal Ç: Genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz oranları: 2000- 2002, Türk Mikrobiyol Cem Derg 2003; 33: 31-4.
- Tünger Ö, Arısoy AS, Özbakkaloğlu B, Gazi H: Nozokomiyal gram negatif bakterilerde genişlemiş spektrumlu ve kromozomal beta-laktamaz varlığının araştırılması, Flora 2001; 6: 37-41.
- Kiremitçi A, Durmaz G, Aybey A, Us T, Akgün Y: Escherichia coli ve klebsiella suşlarında NCCLS tarama ve fenotipik doğrulama yöntemleriyle genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz (GSBL) varlığının araştırılması, XXXI. Türk Mikrobiyoloji Kongresi, Kongre kitabı, 2004; s: 340.
- Gönüllü N, Aktaş A, Salcıoğlu M, Bal Ç, Anğ Ö: Comparative in vitro activities of five quinolone antibiotics, including gemifloxacin, against clinical isolates, Clin Microbiol Infect 2001; 7: 499-503.
- Datta P, Thakur A, Mishra B, Gupta V: Prevalence of clinical strains resistant to various beta-lactams in a tertiary care hospital in India, Jpn J Infect Dis 2004; 57: 146-9.
- Aktaş H, Şahin Ü, Yiğit N, Al F, Tuncel E. Gram negatif bakterilerde genişlemiş spektrumlu beta-laktamazların çift disk sinerji ve E-test yöntemleri ile araştırılması. İnfek Derg 2001; 15: 325-28.
- Şahin İ, Kaya D, Öksüz Ç, Okay A, Şencan İ, Öztürk E. Klinik örneklerden izole edilen gram negatif çomaklarda genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz sıklığı ve antibiyotik duyarlılığı. İnfek Derg 2003; 17: 45-8.
- Akçam FZ, Gönen İ, Kaya O, Yaylı G. Hastane infeksiyonu etkeni enterobakterilerde beta-laktam antibiyotiklere duyarlılık ve ESBL sıklığının araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2004; 11: 6-9.
- Jain A, Roy I, Gupta MK, Kumar M, Agarwal SK. Prevalance of extended spectrum beta-lactamase producing gram negative bacteria in septiceamic neonates in tertiary care hospital. J Med Microbiol 2003; 52: 421-25.
- Tzelepi E, Magana CH, Platsouka E, Sofianou D, Paniara O, Legakis NJ, Vatopoulos AC, Tzouvelekis LS. Extended spectrum beta-lactamase types in Klebsiella pneumoniae and Escherichia coli in two Greek hospitals. Int J Antimicrob Agents 2003; 21: 285-88.
- Ho PL, Tsang DN, Que TL, Ho M, Yuen KY. Comparison of screening methods for detection extended spectrum beta-lactamases and their prevalance among Escherichia coli and Klebsiella species in Hong Kong. APMIS 2000; 108: 237- 40.
- Aydemir Ş, Uluer S, Akıncı P, Tünger A, Çilli F, Özinel MA: Toplum ve hastane kökenli Escherichia coli ve Klebsiella pneumoniae kökenlerinde genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz üretiminin araştırılması, XXXI.Türk Mikrobiyoloji Kongresi, Kongre kitabı Kuşadası 2004; s: 392.
- Karavelioğlu S, Karatuna O, Söyletir G: Marmara Üniversitesi Hastanesi’nde infeksiyon etkeni olarak saptanan Enterobacteriaceae izolatlarında GSBL bulunma sıklığı, 6.Antimikrobik ve Kemoterapi Günleri, Toplantı kitabı, Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti, İstanbul 2004, s: 161.
- Delialioğlu N, Öcal ND, Emekdaş G.Çeşitli klinik örneklerden izole edilen Escherichia coli ve Klebsiella türlerinde genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz oranları. ANKEM Derg 2005; 19: 84-7.
- Çelen MK, Ayaz C, Geyik MF, Hoşoğlu S, Uluğ M. Hastane kökenli Gram negatif bakterilerde genişlemiş spektrumlu beta-laktamazlar. ANKEM Derg 2006; 20: 148-51.
- Hasçelik G. Otomatize sistemler: artıları ve eksileri. 7. Antimikrobik Kemoterapi Günleri Özet Kitabı İstanbul 2006; s: 43-50.
- Eryılmaz M, Bozkurt ME, Yıldız MM, Akın A: Çeşitli klinik örneklerden izole edilen Escherichia coli suşlarında genişlemiş spektrumlu beta laktamaz sıklığının araştırılması, Marmara Eczacılık Dergisi, 2010; 14: 10-12.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Temel Tıp Bilimleri Araştırma Yazıları |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 14 Mart 2011 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2011Cilt: 33 Sayı: 1 |