Antalya Eğitim ve Araştirma Hastanesi Acil Servisi’ne Başvuran Kuduz Şüpheli Hayvan Temaslı Hastaların Değerlendirilmesi
Öz
Amaç: Bu çalışmada, ülkemiz için önemli bir halk
sağlığı sorunu olan kuduz ve dolayısı ile kuduz şüpheli temas olgularında temas
öncesi ve temas sonrası profilaksisinin önemini belirtmek amaçlanmıştır.
Hastalar ve Yöntem: Bu çalışmada acil servise kuduz
şüpheli hayvan teması nedeniyle gelen 3455 hasta retrospektif olarak
incelenmiştir. Çalışma verileri değerlendirilirken
niteliksel verilerin karşılaştırılmasında Pearson Chi-Square, One samples ve
Independent samples T testinden yararlanılmıştır. Tanımlayıcı veriler frekans
ve % ile ifade edildi p < 0.05 değeri istatiksel olarak anlamlı kabul
edildi.
Bulgular: Toplam 3455 hastanın 1454’ ü (%42.1) kadın,
2001’ i (%57.9) erkek ve hastaların yaş ortalaması 26,99 ± 19,905 (min 1, max
92 yaş) yaş idi. 780 (%22.5) hastaya 2-1-1 şeması, 2059 (%59.5) hastaya 4 doz
şeması, 235 (%6.8) hastaya 5 doz aşı şeması uygulanmıştır. 1693 (%49) hastaya
immunoglobulin (IG) yapılmıştır. 84 (%2.4) hasta profilaksi gerektirmediği için
aşı takvimine alınmamıştır. 1848 (%53.4) hastaya tetanoz profilaksisi yapılmıştır.
Sonuç: Bölgemizde kuduz riskli temas önemli bir halk
sağlığı sorunudur. Kuduz şüpheli hayvan teması acil bir durumdur. Kuduz uygun
yara bakımı ve uygun profilaksi ile %100 önlenebilir.
Anahtar Kelimeler
Kuduz şüpheli hayvan teması Proflaksi Değerlendirme Acil servis
Kaynakça
- 1. Rupprecht, C.E., C.A. Hanlon, and T. Hemachudha, Rabies re-examined. The Lancet infectious diseases, 2002; 2(6): 327-343.
- 2. Dede, T. and E. Kocabas, An important public health problem as yet unsolved in the world and our country: rabies/Dunyada ve ulkemizde henuz cozulmemis bir halk sagligi sorunu: kuduz. Journal of Pediatric Infection, 2008. 2(3): p. 109-117.
- 3. Temiz, H. and H. Akkoç, Diyarbakır Devlet Hastanesi Kuduz Aşı Merkezine Başvuran 809 Olgunun Değerlendirilmesi. Dicle Tıp Dergisi, 2008; 35(2): 181-184.
- 4. Çatak, B., M. Karadağ, S. Baştürk, and Ş. Elmas, Bursa Yıldırım ilçesinde kuduz riskli temas bildirimlerinin değerlendirilmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 2014; 18(3): 117-121.
- 5. Aker, S. and M.K. Şahin, Kuduz Riskli Temas Olgularının Değerlendirilmesi. Ankara Medical Journal, 2016. 16(3): 303-312
- 6. T.C. Sağlık Bakanlığı Kuduz Saha Rehberi. 2018: p. https://khgm.saglik.gov.tr/Dosyalar/d08fd70af1c2485db2dce8bcd933fa36.pdf
- 7. Darling-Fisher CS. Application of the Modified Erikson Psychosocial Stage Inventory: 25 Years in Review. West J Nurs Res. 2018 Apr 1:193945918770457. doi: 10.1177/0193945918770457.
- 8. Gürses, İ. and M.A. Kılavuz, Erikson’un psiko-sosyal gelişim dönemleri teorisi açısından kuşaklararası din eğitimi ve iletişiminin önemi. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011. 20(2). s. 153-166.
- 9. Vodopija, I., P. Sureau, M. Lafon, Z. Baklaic, M. Ljubičić, M. Svjetličić, et al., An evaluation of second generation tissue culture rabies vaccines for use in man: a four-vaccine comparative immunogenicity study using a pre-exposure vaccination schedule and an abbreviated 2-1-1 postexposure schedule. Vaccine, 1986; 4(4): 245-248. 10. Li, R., Y. Li, S. Wen, H. Wen, Y. Nong, Z. Mo, et al, Immunogenicity and safety of purified chick-embryo cell rabies vaccine under Zagreb 2-1-1 or 5-dose Essen regimen in Chinese children 6 to 17 years old and adults over 50 years: A randomized open-label study. Human vaccines & immunotherapeutics, 2015. 11(2): 435-442.
- 11. Gençer, D.D.S., Kuduz Ve Tetanoz Profilaksisi. I.Ü. Cerrahpasa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Egitimi Etkinlkleri Toplumdan Edinilmis Enfeksiyonlara Pratik Yaklasimlar Sempozyum Dizisi 2008. No:61: 223-224.
- 12. Kocabaş B.A. Kuduz Riskli Temas Sonrası Başvuran Çocuk Olguların ve Profilaksi Uygulamalarımızın Geriye Dönük Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. DOI: 10.12956/tjpd.2017.297.
- 13. Yılmaz, F., A.S. Akbulut, M. Taş, C. Kavalcı, E.D. Arslan, M. Sönmez. Evaluation of Cases with Rabies Risk Presenting to Emergency Department Acil Servise Başvuran Kuduz Riskli Olguların Değerlendirilmesi. Journal of Clinical and Analytical Medicine, 2014; 5(1): 8-11
- 14. Catherine M Brown, DVM, MSc, MPHAlfred DeMaria, Jr, MD, Rabies immune globulin and vaccine. May 2018: p. http://www.uptodate.com/contents/rabies-immune-globulin-and-vaccine.
- 15. Söğüt, Ö., M.B. Sayhan, M.T. Gökdemir, H.P. Kara. Türkiye’nin Güneydoğusunda önlenebilir bir halk sağlığı sorunu: kuduz riskli temas olguları. JAEM, 2011. 1(10): 14-7.
- 16. Patrick, G.R. and K.M. O'Rourke. Dog and cat bites: epidemiologic analyses suggest different prevention strategies. Public health reports, 1998. 113(3): 252.
- 17. Sengoz, G., K.K. Yasar, S.N. Karabela, F. Yildirim, F.T. Vardarman, and O. Nazlican, Evaluation of cases admitted to a center in Istanbul, Turkey in 2003 for rabies vaccination and three rabies cases followed up in the last 15 years. Japanese journal of infectious diseases, 2006. 59(4): 254.
- 18. Göktaş, P., N. Ceran, E. Karagül, G. Çiçek, and S. Özyürek. Evaluation of 11,017 cases applicated to a rabies vaccination center. Klimik Dergisi, 2002. 15:12-15.
- 19. Gülaçti, U., C. Üstün, M. Gürger, M. Şahan, Ö. Satici. Kuduz şüpheli temas vakalarının epidemiyolojisi ve kuduz profilaksisi uygulamasının değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 2012. 32(3): 759-765.
- 20. Kanra G, K.A. Kuduz. Patogenez, tanı ve profilaksi. Hacettepe Tıp Dergisi, 2001. 32(2): 114-24. 21. Bleck TP, Rupprecht CE. Rhabdoviruses, In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R, editors. Principles and Practice of Infectious Diseases. 6th ed. Philadelphia: Churchill Livingstone; 2005. p. 2047-56.
- 22. Ozsoy M, Yakıştıran S, Ozkan E. 2000 Yılında Kuduz Aşı Merkezine başvuran hastaların değerlendirilmesi. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 2002;59(1):1-5.
- 23. Yilmaz GR, Buzgan T, Irmak H, Safran A, Uzun R, Cevik MA, Torunoglu MA. Epidemiology of human rabies in Turkey: 1992-2007. Turkish Journal of Medical Sciences, 2009. 39(4): 591-597.
- 24. Wakeley, P., N. Johnson, L. McElhinney, D. Marston, J. Sawyer, and A. Fooks, Development of a real-time, TaqMan reverse transcription-PCR assay for detection and differentiation of lyssavirus genotypes 1, 5, and 6. Journal of Clinical Microbiology, 2005. 43(6): 2786-2792.
- 25. Ostanello, F., A. Gherardi, A. Caprioli, L. La Placa, A. Passini, and S. Prosperi, Incidence of injuries caused by dogs and cats treated in emergency departments in a major Italian city. Emergency medicine journal, 2005. 22(4): 260-262.
- 26. Tarantola A, Blanchi S, Cappelle J, Ly S, Chan M, In S, et al. Rabies Postexposure Prophylaxis Noncompletion After Dog Bites: Estimating the Unseen to Meet the Needs of the Underserved. Am J Epidemiol. 2018;187(2):306-315. doi: 10.1093/aje/kwx234.
- 27. Kanra G, Kara A. Kuduz; patogenez, tanı ve profilaksi. Hacettepe Tıp Dergisi 2001;32(2):114-24.
- 28. Davis, A., G. Cook, and A. Zumla, Manson's tropical diseases. Manson's Tropical Diseases. 1996.
- 29. Wilde, H., S. Chutivongse, W. Tepsumethanon, P. Choomkasien, C. Polsuwan, and B. Lumbertdacha, Rabies in Thailand: 1990. Reviews of infectious diseases, 1991. 13(4): 644-652.
- 30. Mansfield, K.L., N. Andrews, H. Goharriz, T. Goddard, L.M. McElhinney, K.E. Brown, et al., Rabies pre-exposure prophylaxis elicits long-lasting immunity in humans. Vaccine, 2016. 34(48): 5959-5967.
Evaluation of Cases with Rabies Risk Presenting to Antalya Training and Research Hospital Emergency Department
Öz
Aim: In this study, it was aimed to
indicate the importance of pre- and post- exposure prophylaxis in rabies
suspected animal contact case which is an important public health problem for
our country.
Patients and Methods:
In this study, the demographic characteristics of 3455 patients who presented
to emergency service due to rabies suspected animal exposure were examined
retrospectively. In order to evaluate study data, Pearson Chi- Square, One
samples and Independent samples T test were used to compare qualitative data.
The descriptive data were expressed as frequency and % also p <0.05
considered statistically significant
Results: 1454 (42.1%) of total 3455 patients
were female, 2001 (57.9%) were male and the mean age of the patients was 26.99
± 19.905 years (min 1 max 92 years). 2-1-1 vaccination scheme was applied to
780 (22.5%), 4 doses scheme was applied to 2059 (59.5%) and 5 doses scheme was
applied to 235(6.8%) patients. 1693
(49%) patients were injected Immunglobulin (IG). As 84 (2.4%) patient didn't
require prophylaxis they were not on the vaccination schedule. Tetanus
prophylaxis was performed on 1848 (53.4%) patients.
Conclusion: Rabies risky contact is an
important public health problem in our region. Animal contacted patient with
rabies is an emergency situation. Rabies
can be prevented 100% with proper wound care and appropriate prophylaxis.
Anahtar Kelimeler
Rabies suspected Animal contact Prophylaxis Evaluation Emergency
Kaynakça
- 1. Rupprecht, C.E., C.A. Hanlon, and T. Hemachudha, Rabies re-examined. The Lancet infectious diseases, 2002; 2(6): 327-343.
- 2. Dede, T. and E. Kocabas, An important public health problem as yet unsolved in the world and our country: rabies/Dunyada ve ulkemizde henuz cozulmemis bir halk sagligi sorunu: kuduz. Journal of Pediatric Infection, 2008. 2(3): p. 109-117.
- 3. Temiz, H. and H. Akkoç, Diyarbakır Devlet Hastanesi Kuduz Aşı Merkezine Başvuran 809 Olgunun Değerlendirilmesi. Dicle Tıp Dergisi, 2008; 35(2): 181-184.
- 4. Çatak, B., M. Karadağ, S. Baştürk, and Ş. Elmas, Bursa Yıldırım ilçesinde kuduz riskli temas bildirimlerinin değerlendirilmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 2014; 18(3): 117-121.
- 5. Aker, S. and M.K. Şahin, Kuduz Riskli Temas Olgularının Değerlendirilmesi. Ankara Medical Journal, 2016. 16(3): 303-312
- 6. T.C. Sağlık Bakanlığı Kuduz Saha Rehberi. 2018: p. https://khgm.saglik.gov.tr/Dosyalar/d08fd70af1c2485db2dce8bcd933fa36.pdf
- 7. Darling-Fisher CS. Application of the Modified Erikson Psychosocial Stage Inventory: 25 Years in Review. West J Nurs Res. 2018 Apr 1:193945918770457. doi: 10.1177/0193945918770457.
- 8. Gürses, İ. and M.A. Kılavuz, Erikson’un psiko-sosyal gelişim dönemleri teorisi açısından kuşaklararası din eğitimi ve iletişiminin önemi. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011. 20(2). s. 153-166.
- 9. Vodopija, I., P. Sureau, M. Lafon, Z. Baklaic, M. Ljubičić, M. Svjetličić, et al., An evaluation of second generation tissue culture rabies vaccines for use in man: a four-vaccine comparative immunogenicity study using a pre-exposure vaccination schedule and an abbreviated 2-1-1 postexposure schedule. Vaccine, 1986; 4(4): 245-248. 10. Li, R., Y. Li, S. Wen, H. Wen, Y. Nong, Z. Mo, et al, Immunogenicity and safety of purified chick-embryo cell rabies vaccine under Zagreb 2-1-1 or 5-dose Essen regimen in Chinese children 6 to 17 years old and adults over 50 years: A randomized open-label study. Human vaccines & immunotherapeutics, 2015. 11(2): 435-442.
- 11. Gençer, D.D.S., Kuduz Ve Tetanoz Profilaksisi. I.Ü. Cerrahpasa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Egitimi Etkinlkleri Toplumdan Edinilmis Enfeksiyonlara Pratik Yaklasimlar Sempozyum Dizisi 2008. No:61: 223-224.
- 12. Kocabaş B.A. Kuduz Riskli Temas Sonrası Başvuran Çocuk Olguların ve Profilaksi Uygulamalarımızın Geriye Dönük Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. DOI: 10.12956/tjpd.2017.297.
- 13. Yılmaz, F., A.S. Akbulut, M. Taş, C. Kavalcı, E.D. Arslan, M. Sönmez. Evaluation of Cases with Rabies Risk Presenting to Emergency Department Acil Servise Başvuran Kuduz Riskli Olguların Değerlendirilmesi. Journal of Clinical and Analytical Medicine, 2014; 5(1): 8-11
- 14. Catherine M Brown, DVM, MSc, MPHAlfred DeMaria, Jr, MD, Rabies immune globulin and vaccine. May 2018: p. http://www.uptodate.com/contents/rabies-immune-globulin-and-vaccine.
- 15. Söğüt, Ö., M.B. Sayhan, M.T. Gökdemir, H.P. Kara. Türkiye’nin Güneydoğusunda önlenebilir bir halk sağlığı sorunu: kuduz riskli temas olguları. JAEM, 2011. 1(10): 14-7.
- 16. Patrick, G.R. and K.M. O'Rourke. Dog and cat bites: epidemiologic analyses suggest different prevention strategies. Public health reports, 1998. 113(3): 252.
- 17. Sengoz, G., K.K. Yasar, S.N. Karabela, F. Yildirim, F.T. Vardarman, and O. Nazlican, Evaluation of cases admitted to a center in Istanbul, Turkey in 2003 for rabies vaccination and three rabies cases followed up in the last 15 years. Japanese journal of infectious diseases, 2006. 59(4): 254.
- 18. Göktaş, P., N. Ceran, E. Karagül, G. Çiçek, and S. Özyürek. Evaluation of 11,017 cases applicated to a rabies vaccination center. Klimik Dergisi, 2002. 15:12-15.
- 19. Gülaçti, U., C. Üstün, M. Gürger, M. Şahan, Ö. Satici. Kuduz şüpheli temas vakalarının epidemiyolojisi ve kuduz profilaksisi uygulamasının değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 2012. 32(3): 759-765.
- 20. Kanra G, K.A. Kuduz. Patogenez, tanı ve profilaksi. Hacettepe Tıp Dergisi, 2001. 32(2): 114-24. 21. Bleck TP, Rupprecht CE. Rhabdoviruses, In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R, editors. Principles and Practice of Infectious Diseases. 6th ed. Philadelphia: Churchill Livingstone; 2005. p. 2047-56.
- 22. Ozsoy M, Yakıştıran S, Ozkan E. 2000 Yılında Kuduz Aşı Merkezine başvuran hastaların değerlendirilmesi. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 2002;59(1):1-5.
- 23. Yilmaz GR, Buzgan T, Irmak H, Safran A, Uzun R, Cevik MA, Torunoglu MA. Epidemiology of human rabies in Turkey: 1992-2007. Turkish Journal of Medical Sciences, 2009. 39(4): 591-597.
- 24. Wakeley, P., N. Johnson, L. McElhinney, D. Marston, J. Sawyer, and A. Fooks, Development of a real-time, TaqMan reverse transcription-PCR assay for detection and differentiation of lyssavirus genotypes 1, 5, and 6. Journal of Clinical Microbiology, 2005. 43(6): 2786-2792.
- 25. Ostanello, F., A. Gherardi, A. Caprioli, L. La Placa, A. Passini, and S. Prosperi, Incidence of injuries caused by dogs and cats treated in emergency departments in a major Italian city. Emergency medicine journal, 2005. 22(4): 260-262.
- 26. Tarantola A, Blanchi S, Cappelle J, Ly S, Chan M, In S, et al. Rabies Postexposure Prophylaxis Noncompletion After Dog Bites: Estimating the Unseen to Meet the Needs of the Underserved. Am J Epidemiol. 2018;187(2):306-315. doi: 10.1093/aje/kwx234.
- 27. Kanra G, Kara A. Kuduz; patogenez, tanı ve profilaksi. Hacettepe Tıp Dergisi 2001;32(2):114-24.
- 28. Davis, A., G. Cook, and A. Zumla, Manson's tropical diseases. Manson's Tropical Diseases. 1996.
- 29. Wilde, H., S. Chutivongse, W. Tepsumethanon, P. Choomkasien, C. Polsuwan, and B. Lumbertdacha, Rabies in Thailand: 1990. Reviews of infectious diseases, 1991. 13(4): 644-652.
- 30. Mansfield, K.L., N. Andrews, H. Goharriz, T. Goddard, L.M. McElhinney, K.E. Brown, et al., Rabies pre-exposure prophylaxis elicits long-lasting immunity in humans. Vaccine, 2016. 34(48): 5959-5967.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İç Hastalıkları |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 13 Kasım 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Nisan 2018 |
| Kabul Tarihi | 12 Haziran 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 2 Sayı: 3 |
Cited By
Kuduz Riskli Hayvan Teması Olan Hastaların Değerlendirilmesi
Sağlık Bilimlerinde Değer
https://doi.org/10.33631/sabd.1301426
Çocuk Acil Servise Şüpheli Kuduz Riskli Hayvan Temasıyla Başvuran Pediatrik Hastaların Değerlendirilmesi
Anatolian Journal of Emergency Medicine
https://doi.org/10.54996/anatolianjem.1052024
Bu Dergi Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.