Are the Patients with Schizophrenia Who Have Case Managers in Community Mental Health Centers Happier?
Öz
When talking about recovery for schizophrenia patients, the absence of symptoms is satisfied and the concept of happiness is generally ignored. In our study, we aimed to compare the happiness levels of patients with schizophrenia who were followed up by the community mental health center (CMHC) and had case managers, and those with schizophrenia in remission who were followed only by the outpatient clinic and at the same time we compare the expression of emotion, which is thought to affect this happiness, the level of support perceived by the patient and the quality of life. Patients with schizophrenia who had regular CMHC follow-up for at least 1 year and had a case manager (CM) (n:100) and were in remission for at least 3 months (n:100) who were followed up in the outpatient clinic were included in the study. Subjective Happiness Scale (SHS), Perceived Available Support Scale (PASS), Quality of Life Scale (QLS), Level of Expressed Emotion Scale (LEES) were applied to both groups. SHS, PASS, LEES, QLS scores were statistically significantly different in the group with CM. A negative correlation was found between the subscales showing the Level of Expression of Emotion and SHS scores. A positive correlation was found between QLS and PASS scores and SHS scores. In the case of VY, it was determined that PASS scores had a mediating effect on SHS scores, but QLS scores did not have a mediating effect. It was determined that the levels of intrusiveness, emotional response and tolerance/expectation, which are subscales of LEES, had a mediating effect on SHS scores, but the levels of attitude towards illness did not have a mediating effect. For people with schizophrenia, happiness is an often overlooked concept when talking about recovery. In our study, we evaluated the effect of case management within the scope of CMHC service and found that it had a positive effect on the happiness of patients with schizophrenia.
Anahtar Kelimeler
Perceived support happiness schizophrenia community mental health center quality of life
Kaynakça
- Agid O, McDonald K, Siu C, Tsoutsoulas C, Wass C, Zipursky RB, et al. (2012) Happiness in first-episode schizophrenia. Schizophr. Res, 141:98-103.
- Akay EÇ, Timur B (2017) Kadın ve erkeklerin mutluluğunu etkileyen faktörlerin genelleştirilmiş sıralı logit modeli ile analizi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 6:88-105.
- Akin A, Satici SA (2011) Öznel mutluluk ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalişmasi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21:65-78.
- Akin HB, Şentürk E (2012) Bireylerin mutluluk düzeylerinin ordinal lojistik regresyon analizi ile incelenmesi-analysing levels of happiness of individuals with ordinal logistic analysis. Öneri Dergisi, 10(37):183-193.
- Akyüz H, Yaşartürk F, Aydin İ, Zorba E, Türkmen M (2017) Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesi ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 3(Special Issue 2):253-262.
- Arslantaş H, Sevinçok L, Uygur B, Balcı V, Adana F (2009) Şizofreni hastalarının bakım vericilerine yapılan psikoeğitimin hastalardaki klinik gidişe ve bakım vericilerin duygu dışavurumu düzeylerine olan etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi,10(2):3-10.
- Aydın E (2016) Vaka yönetiminin şizofreni hastalarının klinik belirtileri, sosyal işlevselliği ve yaşam kalitesi üzerine etkisi (Uzmanlık tezi). İstanbul, İstanbul Üniversitesi.
- Bal PN, Gülcan A (2014) Genç yetişkinlerde iyimserliğin mutluluk ve yaşam doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 2(Özel Sayı 1):41-52.
- Baytemir K (2016) Ergenlikte ebeveyn ve akrana bağlanma ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkide kişilerarası yeterliğin aracılığı. Eğitim ve Bilim, 41(186):69-91.
- Berksun O, Soykan Ç, Soykan A, Ünlüoğlu G (1993) Dışavurulan duygulanım ölçeği: Ölçek uyarlama üzerine bir pilot çalışma. Türk Psikoloji Dergisi, 8(29):10-15.
- Buckland HT, Schepp KG, Crusoe K (2013) Defining happiness for young adults with schizophrenia: a building block for recovery. Arch Psychiatr Nurs, 27:235-240.
- Ceylan B, Çilli AS (2015) Şizofreni ve kronik böbrek yetersizliği hastalarına evde bakım veren aile üyeleri ve bakım rolü olmayan bireylerde suçluluk ve utanç düzeylerinin karşılaştırılması. J Psychiatr Nurs, 6:85-90.
- Cole JD, Kazarian SS (1988) The level of expressed emotion scale: A new measure of expressed emotion. J Clin Psychol, 44:392-397.
- Cuñado J, de Gracia FP (2012) Does Education Affect Happiness? Evidence for Spain. Soc Indic Res, 108:185–196.
- Çam MO, Küliğ D, Kaçmaz ED (2019) Case Management in Psychiatry. Current Approaches in Psychiatry, 11(2):214-222. doi: 10.18863/pgy.414600
- Çelebi GY, Çelebi B (2020) Bireylerin Mutluluk düzeylerinin değişkenler açısından incelenmesi. Academic Review of Humanities and Social Sciences, 3(1):179-89.
- Çiçekoğlu P, Duran S (2018) Dünyada ve Türkiye’de toplum temelli koruyucu ruh sağlığı hizmetleri.Toplum Ruh Sağlığı Hemşireliği, (Ed G Ünsal Barlas):8-18. Ankara, Türkiye Klinikleri.
- Çirkin Z, Göksel T (2016) Mutluluk ve gelir. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71:375-400.
- Çoker F, Yalçınkaya A, Çelik M, Uzun A (2021) Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin şizofreni hastalarında hastaneye yatış sıklığı, hastalık semptomlarının şiddeti, işlevsel iyileşme ve içgörü üzerine etkisi. J Psychiatric Nurs, 12:181-187.
- Dieterich M, Irving CB, Bergman H, Khokhar MA, Park B, Marshall M (2017) Intensive case management for severe mental illness. Cochrane Database of Syst Rev, 1(1):CD007906.
- Doğan T (2013) Beş faktör kişilik özellikleri ve öznel iyi oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14:56-64.
- Fervaha G, Agid O, Takeuchi H, Foussias G, Remington G (2016) Life satisfaction and happiness among young adults with schizophrenia. Psychiatry Res, 242:174-179.
- Giron M, Fernandez-Yanez A, Mana-Alvarenga S, Molina-Habas A, Nolasco A, Gomez-Beneyto M (2010) Efficacy and effectiveness of individual family intervention on social and clinical functioning and family burden in severe schizophrenia: a 2-year randomized controlled study. Psychol Med, 40:73-84.
- Guy W (1976) Clinical Global Impressions. ECDEU Assessment Manual for Psychopharmacology. Revised US Dept Healt Education and Welfare publication (ADM). Rockville, National Institude of Mental Health Press.
- Hajiyeva G, Çakmak S, Tamam L, Karaytuğ MO, Demirkol ME, Namli Z et al. (2022) Şizofreni tanılı hastalarda nörobilişsel bozulmanın yaşam kalitesiyle ilişkisi. Osmangazi Tıp Dergisi, 44:829-838.
- Hallgren M, Nguyen T, Owen N, Stubbs, B, Vancampfort D, Lundin A et al. (2020) Cross-sectional and prospective relationships of passive and mentally active sedentary behaviours and physical activity with depression. Br J Psychiatry, 217:413-419.
- Harpur P (2012) Embracing the new disability rights paradigm: the importance of the Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Disabil Soc, 27:1-14.
- Heinrichs DW, Hanlon TE, Carpenter WT (1984) The quality of life scale: An Instrument for Rating the schizophrenic deficit syndrome. Schizophr Bull, 10:388-398.
- Jeste DV, Palmer BW, Rettew DC, Boardman S (2015) Positive psychiatry: its time has come. J Clin Psychiatry, 76:14729.
- Jeste DV, Palmer BW, Saks ER (2017) Why we need positive psychiatry for schizophrenia and other psychotic disorders. Schizophr Bull, 43: 227–229.
- Kapikiran Ş, Kapikiran NA (2010) The validity and reliability of the Perceived Available Support Scale. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 43:51-74.
- Lyman DR, Braude L, George P, Dougherty RH, Daniels AS, Ghose SS et al. (2014) Consumer and family psychoeducation: Assessing the evidence. Psychiatr Serv, 65:416-428.
- Lyubomirsky S, Lepper HS (1999) A measure of subjective happiness: Preliminary reliability and construct validation. Soc Indic Res, 46:37–155.
- Meyer PS, Johnson DP, Parks A, Iwanski C, Penn DL (2012) Positive living: A pilot study of group positive psychotherapy for people with schizophrenia. J Posit Psychol, 7:239-248.
- Palmer BW, Martin AS, Depp CA, Glorioso DK, Jeste DV (2014) Wellness within illness: happiness in schizophrenia. Schizophr Res, 159:151-156.
- Sadock BJ, Sadock VA, Ruiz P (2016) Kaplan & Sadock Davranış Bilimleri Klinik Psikiyatri (Çev. Ed. A Bozkurt), 11. Baskı, İstanbul, Güneş Tıp Kitapevleri.
- Sağlam Aykut D (2017) Şizofreni hastalarında hastalık süresinin klinik özelliklere etkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 20:301-307.
- Saperia S, Silva DS, Siddiqui I, McDonald K, Agid O, Remington G et al. (2018) Investigating the predictors of happiness, life satisfaction and success in schizophrenia. Compr Psychiatry, 81:42-47.
- Schulz U, Schwarzer R (2003) Social support in coping with illness: The Berlin Social Support Scales (BSSS). Diagnostica, 49:73-82.
- Soygür H, Aybaş M, Hınçal G, Aydemir Ç (2000) Şizofreni hastaları için yaşam niteliği ölçeği: Güvenirlik ve yapısal geçerlik çalışması. Dusunen Adam, 13:204-210.
- Steptoe A (2019) Happiness and health. Annu Rev Public Health, 40:339-359.
- Şahin F, Şahin Altun Ö (2020) The relationship between perceived family support and happiness level of patients with schizophrenia. J Psychiatr Nurs, 11:3 181-187.
- Townsend MC, Morgan KI (2017) Psychiatric Mental Health Nursing: Concepts of Care in Evidence-Based Practice. Philadelphia, PA, FA Davis.
- United Nations News (2015) ‘Pursuit of happiness is fundamental human goal,’ Minister of Bhutan tells UN Assembly. https://news.un.org/en/story/2015/10/511502-pursuit-happiness-fundamental-human-goal-minister-bhutan-tells-un-assembly.
Öz
Şizofreni hastaları için iyileşmeden bahsedilirken belirtilerin olmaması ile yetinilmiş ve mutluluk kavramı genelde göz ardı edilmiştir. Çalışmamızda toplum ruh sağlığı merkezi (TRSM) tarafından takip edilip vaka yöneticisi olan şizofreni hastaları ile sadece poliklinik takibi yapılan remisyondaki şizofreni hastalarının mutluluk düzeylerini ve bu mutluluğu etkilediği düşünülen duygu dışavurumu, hastanın algıladığı destek düzeyi ve yaşam niteliğini karşılaştırmayı amaçladık. En az 1 yıldır düzenli TRSM takibi yapılan ve vaka yöneticisi (VY) olan (n:100) ve poliklinik takibi yapılan en az 3 aydır remisyonda olan (n:100) şizofreni hastaları çalışmaya alındı. Her iki gruba Öznel Mutluluk Ölçeği (ÖMÖ), Algılanan Elde Edilebilir Destek Ölçeği (AEEDÖ), Yaşam Niteliği Ölçeği (YNÖ), Duygu Dışavurum Düzeyi Ölçeği (DDDÖ) uygulandı. ÖMÖ, AEEDÖ, DDDÖ, YNÖ puanları VY olan grupta istatistiki olarak anlamlı farklıydı. Duygu Dışavurum Düzeyini gösteren alt ölçekler ile ÖMÖ puanları arasında negatif korelasyon saptandı. YNÖ ve AEEDÖ puanları ile ÖMÖ puanları arasında ise pozitif korelasyon saptandı. VY olması durumunda AEEDÖ puanlarının ÖMÖ puanları üzerinde aracı bir etkisi olduğu; YNÖ puanlarının aracı bir etkisi olmadığı saptandı. DDDÖ alt ölçekleri olan müdahalecilik, duygusal tepki ve hoşgörü/beklenti düzeylerinin ÖMÖ puanları üzerinde aracı bir etkiye sahip olduğu; hastalığa karşı tutum düzeylerinin aracı etkiye sahip olmadığı saptandı. Şizofreni hastaları için iyileşmeden bahsederken genelde mutluluk göz ardı edilen bir kavramdır. Çalışmamızda TRSM hizmeti kapsamındaki vaka yöneticiliğinin etkisini değerlendirdik ve şizofreni hastalarının mutluluğuna olumlu etkisi olduğunu saptadık.
Anahtar Kelimeler
Algılanan destek duygu dışavurumu mutluluk şizofreni toplum ruh sağlığı merkezi yaşam niteliği
Kaynakça
- Agid O, McDonald K, Siu C, Tsoutsoulas C, Wass C, Zipursky RB, et al. (2012) Happiness in first-episode schizophrenia. Schizophr. Res, 141:98-103.
- Akay EÇ, Timur B (2017) Kadın ve erkeklerin mutluluğunu etkileyen faktörlerin genelleştirilmiş sıralı logit modeli ile analizi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 6:88-105.
- Akin A, Satici SA (2011) Öznel mutluluk ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalişmasi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21:65-78.
- Akin HB, Şentürk E (2012) Bireylerin mutluluk düzeylerinin ordinal lojistik regresyon analizi ile incelenmesi-analysing levels of happiness of individuals with ordinal logistic analysis. Öneri Dergisi, 10(37):183-193.
- Akyüz H, Yaşartürk F, Aydin İ, Zorba E, Türkmen M (2017) Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesi ve mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 3(Special Issue 2):253-262.
- Arslantaş H, Sevinçok L, Uygur B, Balcı V, Adana F (2009) Şizofreni hastalarının bakım vericilerine yapılan psikoeğitimin hastalardaki klinik gidişe ve bakım vericilerin duygu dışavurumu düzeylerine olan etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi,10(2):3-10.
- Aydın E (2016) Vaka yönetiminin şizofreni hastalarının klinik belirtileri, sosyal işlevselliği ve yaşam kalitesi üzerine etkisi (Uzmanlık tezi). İstanbul, İstanbul Üniversitesi.
- Bal PN, Gülcan A (2014) Genç yetişkinlerde iyimserliğin mutluluk ve yaşam doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 2(Özel Sayı 1):41-52.
- Baytemir K (2016) Ergenlikte ebeveyn ve akrana bağlanma ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkide kişilerarası yeterliğin aracılığı. Eğitim ve Bilim, 41(186):69-91.
- Berksun O, Soykan Ç, Soykan A, Ünlüoğlu G (1993) Dışavurulan duygulanım ölçeği: Ölçek uyarlama üzerine bir pilot çalışma. Türk Psikoloji Dergisi, 8(29):10-15.
- Buckland HT, Schepp KG, Crusoe K (2013) Defining happiness for young adults with schizophrenia: a building block for recovery. Arch Psychiatr Nurs, 27:235-240.
- Ceylan B, Çilli AS (2015) Şizofreni ve kronik böbrek yetersizliği hastalarına evde bakım veren aile üyeleri ve bakım rolü olmayan bireylerde suçluluk ve utanç düzeylerinin karşılaştırılması. J Psychiatr Nurs, 6:85-90.
- Cole JD, Kazarian SS (1988) The level of expressed emotion scale: A new measure of expressed emotion. J Clin Psychol, 44:392-397.
- Cuñado J, de Gracia FP (2012) Does Education Affect Happiness? Evidence for Spain. Soc Indic Res, 108:185–196.
- Çam MO, Küliğ D, Kaçmaz ED (2019) Case Management in Psychiatry. Current Approaches in Psychiatry, 11(2):214-222. doi: 10.18863/pgy.414600
- Çelebi GY, Çelebi B (2020) Bireylerin Mutluluk düzeylerinin değişkenler açısından incelenmesi. Academic Review of Humanities and Social Sciences, 3(1):179-89.
- Çiçekoğlu P, Duran S (2018) Dünyada ve Türkiye’de toplum temelli koruyucu ruh sağlığı hizmetleri.Toplum Ruh Sağlığı Hemşireliği, (Ed G Ünsal Barlas):8-18. Ankara, Türkiye Klinikleri.
- Çirkin Z, Göksel T (2016) Mutluluk ve gelir. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71:375-400.
- Çoker F, Yalçınkaya A, Çelik M, Uzun A (2021) Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin şizofreni hastalarında hastaneye yatış sıklığı, hastalık semptomlarının şiddeti, işlevsel iyileşme ve içgörü üzerine etkisi. J Psychiatric Nurs, 12:181-187.
- Dieterich M, Irving CB, Bergman H, Khokhar MA, Park B, Marshall M (2017) Intensive case management for severe mental illness. Cochrane Database of Syst Rev, 1(1):CD007906.
- Doğan T (2013) Beş faktör kişilik özellikleri ve öznel iyi oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14:56-64.
- Fervaha G, Agid O, Takeuchi H, Foussias G, Remington G (2016) Life satisfaction and happiness among young adults with schizophrenia. Psychiatry Res, 242:174-179.
- Giron M, Fernandez-Yanez A, Mana-Alvarenga S, Molina-Habas A, Nolasco A, Gomez-Beneyto M (2010) Efficacy and effectiveness of individual family intervention on social and clinical functioning and family burden in severe schizophrenia: a 2-year randomized controlled study. Psychol Med, 40:73-84.
- Guy W (1976) Clinical Global Impressions. ECDEU Assessment Manual for Psychopharmacology. Revised US Dept Healt Education and Welfare publication (ADM). Rockville, National Institude of Mental Health Press.
- Hajiyeva G, Çakmak S, Tamam L, Karaytuğ MO, Demirkol ME, Namli Z et al. (2022) Şizofreni tanılı hastalarda nörobilişsel bozulmanın yaşam kalitesiyle ilişkisi. Osmangazi Tıp Dergisi, 44:829-838.
- Hallgren M, Nguyen T, Owen N, Stubbs, B, Vancampfort D, Lundin A et al. (2020) Cross-sectional and prospective relationships of passive and mentally active sedentary behaviours and physical activity with depression. Br J Psychiatry, 217:413-419.
- Harpur P (2012) Embracing the new disability rights paradigm: the importance of the Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Disabil Soc, 27:1-14.
- Heinrichs DW, Hanlon TE, Carpenter WT (1984) The quality of life scale: An Instrument for Rating the schizophrenic deficit syndrome. Schizophr Bull, 10:388-398.
- Jeste DV, Palmer BW, Rettew DC, Boardman S (2015) Positive psychiatry: its time has come. J Clin Psychiatry, 76:14729.
- Jeste DV, Palmer BW, Saks ER (2017) Why we need positive psychiatry for schizophrenia and other psychotic disorders. Schizophr Bull, 43: 227–229.
- Kapikiran Ş, Kapikiran NA (2010) The validity and reliability of the Perceived Available Support Scale. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 43:51-74.
- Lyman DR, Braude L, George P, Dougherty RH, Daniels AS, Ghose SS et al. (2014) Consumer and family psychoeducation: Assessing the evidence. Psychiatr Serv, 65:416-428.
- Lyubomirsky S, Lepper HS (1999) A measure of subjective happiness: Preliminary reliability and construct validation. Soc Indic Res, 46:37–155.
- Meyer PS, Johnson DP, Parks A, Iwanski C, Penn DL (2012) Positive living: A pilot study of group positive psychotherapy for people with schizophrenia. J Posit Psychol, 7:239-248.
- Palmer BW, Martin AS, Depp CA, Glorioso DK, Jeste DV (2014) Wellness within illness: happiness in schizophrenia. Schizophr Res, 159:151-156.
- Sadock BJ, Sadock VA, Ruiz P (2016) Kaplan & Sadock Davranış Bilimleri Klinik Psikiyatri (Çev. Ed. A Bozkurt), 11. Baskı, İstanbul, Güneş Tıp Kitapevleri.
- Sağlam Aykut D (2017) Şizofreni hastalarında hastalık süresinin klinik özelliklere etkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 20:301-307.
- Saperia S, Silva DS, Siddiqui I, McDonald K, Agid O, Remington G et al. (2018) Investigating the predictors of happiness, life satisfaction and success in schizophrenia. Compr Psychiatry, 81:42-47.
- Schulz U, Schwarzer R (2003) Social support in coping with illness: The Berlin Social Support Scales (BSSS). Diagnostica, 49:73-82.
- Soygür H, Aybaş M, Hınçal G, Aydemir Ç (2000) Şizofreni hastaları için yaşam niteliği ölçeği: Güvenirlik ve yapısal geçerlik çalışması. Dusunen Adam, 13:204-210.
- Steptoe A (2019) Happiness and health. Annu Rev Public Health, 40:339-359.
- Şahin F, Şahin Altun Ö (2020) The relationship between perceived family support and happiness level of patients with schizophrenia. J Psychiatr Nurs, 11:3 181-187.
- Townsend MC, Morgan KI (2017) Psychiatric Mental Health Nursing: Concepts of Care in Evidence-Based Practice. Philadelphia, PA, FA Davis.
- United Nations News (2015) ‘Pursuit of happiness is fundamental human goal,’ Minister of Bhutan tells UN Assembly. https://news.un.org/en/story/2015/10/511502-pursuit-happiness-fundamental-human-goal-minister-bhutan-tells-un-assembly.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Psikiyatri |
| Bölüm | Araştırma |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 19 Mayıs 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Aralık 2023 |
| Kabul Tarihi | 29 Ocak 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 15 Sayı: Supplement 1 |
Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar Creative Commons Atıf-Gayriticari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.