Kapadokya Bölgesinde Karbonmonoksit Zehirlenmelerinin Analizi ve Meteorolojik Verilerle Karşılaştırılması
Öz
Amaç: Acil serviste karbon monoksit (CO) zehirlenmesi teşhisi konulan hastaları analiz etmek, hastaların başvuru tarihlerinde görülen hava koşullarını değerlendirmek ve literatüre güncel bilgiler sunmaktır.
Gereç ve Yöntem: İkinci basamak bir hastanede retrospektif olarak 01.01.2021-31.12.2021 tarihleri arasında T-58 ICD kodu ile CO zehirlenmesi teşhisi konulan hastaların taranması ile yapılmıştır. Meteoroloji kurumundan alınan 2021 yılına ait hava durumu verileri ile karşılaştırmalar yapılmıştır.
Bulgular: Çalışma kapsamında 169 hasta CO zehirlenmesi teşhisi ile değerlendirildi. Yaş ortalaması 35,20±22,58 di. En çok başvurunun kış aylarında ve gün içerisinde sabah saatlerinde olduğu görüldü. Hastaların karboksihemoglobin (COHb) değerleri ortalama 24,29±8,81 ve kan laktat düzeyi ortalama 2,82±1,98 mmol/L olarak ölçüldü. Karboksihemoglobin düzeyi ile laktat düzeyi arasında anlamlı ilişki olduğu sonucuna varıldı. Vakaların görüldüğü günlerdeki rüzgâr yönü ortalaması 209,84º±94,3º, ortalama rüzgâr hızı 2,53±1,33 m/sn ve ortalama günlük yağış miktarı 4,69±6,89 kg/m² olmuştur.
Sonuç: Karbon monoksit zehirlenmesi en sık kış aylarında görülmektedir. Çalışma sonuçlarına göre lodos rüzgârları olduğu günlerde anlamlı derecede vaka sayısında artış olmuştur. Zehirlenmelerin önüne geçilmesi için hava koşullarının takibi yapılmalı ve gerekli uyarılar yapılarak tedbirler alınmalıdır.
Anahtar Kelimeler
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Karboksihemoglobin ve Laktat İlişkisi Rüzgârlı Hava
Kaynakça
- Akgün Arıcı A, Demir Ö, Özdemir D, Ünverir P, Tunçok Y. Acil Servise Başvuran Karbon monoksit MaruzKalımları: On Dört Yıllık Analiz. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2010;24(1):25-32.
- Kandiş H, Katırcı Y, Karapolat B S. Karbon monoksit Zehirlenmesi. Duzce Medical Journal. 2009;11(3):54-60.
- Yılmaz D, Çavuş U, Yıldırım S, Çat BG, Besi G, Yılmaz O, et al. The Effect of Carbon monoxide Sources and Meteorologic Changes in Carbon monoxideI Intoxication: A Retrospective Study. Acta Med Nicomedia. 2020;3(1):1-4.
- Stefanidou ME, Maravelias CP, Dona AA, Pistos CM, Spiliopoulou CA, Athanaselis SA. Carbon monoxide related deaths in Greece: a 23 year survey. Am J Forensic Med Pathol. 2012;33(2):128.
- Harper A, Croft-Baker J. Carbon monoxide poisoning: undetected by both patients and their doctors. Age and Ageing. 2004;33:105-109.
- Kao LW, Nañagas KA. Carbon monoxide poisoning. Emerg Med Clin North Am. 2004;22:985-1018.
- Roth D, Herkner H, Schreiber W, Hubmann N, Gamper G, Lagner AN, et al. Accuracy of noninvasive multiwave pulse oximetry compared with carboxyhemoglobin from blood gas analysis in unselected emergency department patients. Ann Emerg Med. 2011;58:74-79.
- Buckley NA, Juurlink DN, Isbister G, Bennet MH, Lavonas EJ. Hyperbaric oxygen for carbon monoxide poisoning. Cochrane Database of Syst Rev. 2011;13;(4) CD002041.
- https://mevbis.mgm.gov.tr/mevbis/ui/index.html#/MeteorologyDictionaryPublic. Erişim tarihi: 03/01/2023
- Topcu H, Karakus Yılmaz B, Carus M. Karbon monoksit Zehirlenmesi Nedeniyle Acil Tıp Kliniğine Başvuran Hastaların Değerlendirilmesi. Phnx Med J. 2021;3(3):135-138.
- Tursun S, Alpcan A, Karahan İ. Bir üniversite hastanesi çocuk acil servisine başvuran karbon monoksit zehirlenmelerinin geriye dönük incelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2020;22(2):199-207.
- Giniş T, Gürsoy C, Mısırlıoğlu ED, Kocabaş CN. Sekiz Yıllık Dönemde Karbon monoksit Zehirlenmelerinin Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hast Derg. 2014;8(2):55-58.
- Yetiş Y, Karbeyaz K, Güneş A. Eskişehir’de Karbonmonoksit Zehirlenmesine Bağlı Ölümlerin 20 Yıllık Analizi. ADYÜ Sağlık Bilimleri Derg. 2017;3(1):396-406.
- Partrick M, Fiesseler F, Shih R, Riggs R, Hung O. Monthly variations in the diagnosis of carbon monoxide exposures in the emergency department. Undersea Hyperb Med 2009;36:161-167.
- Türkoğlu A, Tokdemir M, Şen M, Börk T, Tunçez FT, Yaprak B. Elazığ’da 2006-2012 yılları arasında otopsisi yapılan karbon monoksit zehirlenmesine bağlı ölümlerin değerlendirilmesi. Adli Tıp Bülteni. 2012;17(1):21-26.
- Usul E, Halıcı A, Hoke M. TheRelationship of Lactate Levels with Carboxyhemoglobin Levels and Clinical Findings in Patients Admitted with Acute Carbon Monoxide Poisoning. Duzce Med J. 2021;23(1):41-46.
- Özdemir S, Altunok İ, Eroğlu SE. Karbon Monoksit Zehirlenmesi Laktat ve Kardiyak Belirteç İlişkisi Van Tıp Derg. 2019;26(3):285-288.
- Emektar E, Ramadan H, Yüzbaşıoğlu Y, Vural S, Coşkun F. Use of lactate clearance ındetermınıng serum lactate levels and effectıveness of treatment ın carbonmonoxıd epoısonıngs. Kırıkkale Üni Tıp Derg. 2017;19(2): 60-65.
- Doğan NÖ, Savrun A, Levent S, Günaydın GP, Çelik GK, Akküçük H, et al. Can initial lactate level spredict the severity of unintentional carbon monoxide poisoning? Hum Exp Toxicol 2015;34(3):324-329.
Öz
Objective: Analyzing patients diagnosed with CO poisoning in the emergency department, the aim is to evaluate the weather conditions seen on the admission dates of the patients and to provide up to date information to the literature.
Material and Methods:It was conducted retrospectively in a secondary care hospital, by screening the patients diagnosed with CO poisoning with the T-58 ICD code between 01.01.2021 and 31.12.2021. Comparisons were made with the weather data of 2021 from the meteorology institution.
Results: Within the scope of the study, 169 patients were evaluated with the diagnosis of CO poisoning. The mean age was 35.20±22.58 years. It was seen that the most applications were in the winter months and in the morning hours during the day. The mean carboxyhemoglobin (COHb) values of the patients were 24.29±8.81 and the mean blood lactate level was 2.82±1.98 mmol/L. It was concluded that there was a significant relationship between COHb level and lactate level. The average wind direction on the days when the cases were seen was 209.84º±94.3º, the average wind speed was 2.53±1.33 m/sec, and the average daily precipitation was 4.69±6.89 kg/m².
Conclusion: Carbon monoxide poisoning is most common during the winter months. According to the results of the study, there was a significant increase in the number of cases on the days of southwestern winds. In order to prevent poisoning, weather conditions should be monitored and necessary precautions should be taken.
Anahtar Kelimeler
Carbon Monoxide Poisoning Carboxyhemoglobin and Lactate Relationship Windy Weather
Kaynakça
- Akgün Arıcı A, Demir Ö, Özdemir D, Ünverir P, Tunçok Y. Acil Servise Başvuran Karbon monoksit MaruzKalımları: On Dört Yıllık Analiz. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2010;24(1):25-32.
- Kandiş H, Katırcı Y, Karapolat B S. Karbon monoksit Zehirlenmesi. Duzce Medical Journal. 2009;11(3):54-60.
- Yılmaz D, Çavuş U, Yıldırım S, Çat BG, Besi G, Yılmaz O, et al. The Effect of Carbon monoxide Sources and Meteorologic Changes in Carbon monoxideI Intoxication: A Retrospective Study. Acta Med Nicomedia. 2020;3(1):1-4.
- Stefanidou ME, Maravelias CP, Dona AA, Pistos CM, Spiliopoulou CA, Athanaselis SA. Carbon monoxide related deaths in Greece: a 23 year survey. Am J Forensic Med Pathol. 2012;33(2):128.
- Harper A, Croft-Baker J. Carbon monoxide poisoning: undetected by both patients and their doctors. Age and Ageing. 2004;33:105-109.
- Kao LW, Nañagas KA. Carbon monoxide poisoning. Emerg Med Clin North Am. 2004;22:985-1018.
- Roth D, Herkner H, Schreiber W, Hubmann N, Gamper G, Lagner AN, et al. Accuracy of noninvasive multiwave pulse oximetry compared with carboxyhemoglobin from blood gas analysis in unselected emergency department patients. Ann Emerg Med. 2011;58:74-79.
- Buckley NA, Juurlink DN, Isbister G, Bennet MH, Lavonas EJ. Hyperbaric oxygen for carbon monoxide poisoning. Cochrane Database of Syst Rev. 2011;13;(4) CD002041.
- https://mevbis.mgm.gov.tr/mevbis/ui/index.html#/MeteorologyDictionaryPublic. Erişim tarihi: 03/01/2023
- Topcu H, Karakus Yılmaz B, Carus M. Karbon monoksit Zehirlenmesi Nedeniyle Acil Tıp Kliniğine Başvuran Hastaların Değerlendirilmesi. Phnx Med J. 2021;3(3):135-138.
- Tursun S, Alpcan A, Karahan İ. Bir üniversite hastanesi çocuk acil servisine başvuran karbon monoksit zehirlenmelerinin geriye dönük incelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2020;22(2):199-207.
- Giniş T, Gürsoy C, Mısırlıoğlu ED, Kocabaş CN. Sekiz Yıllık Dönemde Karbon monoksit Zehirlenmelerinin Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hast Derg. 2014;8(2):55-58.
- Yetiş Y, Karbeyaz K, Güneş A. Eskişehir’de Karbonmonoksit Zehirlenmesine Bağlı Ölümlerin 20 Yıllık Analizi. ADYÜ Sağlık Bilimleri Derg. 2017;3(1):396-406.
- Partrick M, Fiesseler F, Shih R, Riggs R, Hung O. Monthly variations in the diagnosis of carbon monoxide exposures in the emergency department. Undersea Hyperb Med 2009;36:161-167.
- Türkoğlu A, Tokdemir M, Şen M, Börk T, Tunçez FT, Yaprak B. Elazığ’da 2006-2012 yılları arasında otopsisi yapılan karbon monoksit zehirlenmesine bağlı ölümlerin değerlendirilmesi. Adli Tıp Bülteni. 2012;17(1):21-26.
- Usul E, Halıcı A, Hoke M. TheRelationship of Lactate Levels with Carboxyhemoglobin Levels and Clinical Findings in Patients Admitted with Acute Carbon Monoxide Poisoning. Duzce Med J. 2021;23(1):41-46.
- Özdemir S, Altunok İ, Eroğlu SE. Karbon Monoksit Zehirlenmesi Laktat ve Kardiyak Belirteç İlişkisi Van Tıp Derg. 2019;26(3):285-288.
- Emektar E, Ramadan H, Yüzbaşıoğlu Y, Vural S, Coşkun F. Use of lactate clearance ındetermınıng serum lactate levels and effectıveness of treatment ın carbonmonoxıd epoısonıngs. Kırıkkale Üni Tıp Derg. 2017;19(2): 60-65.
- Doğan NÖ, Savrun A, Levent S, Günaydın GP, Çelik GK, Akküçük H, et al. Can initial lactate level spredict the severity of unintentional carbon monoxide poisoning? Hum Exp Toxicol 2015;34(3):324-329.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Acil Tıp |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 11 Ocak 2023 |
| Kabul Tarihi | 23 Ocak 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 5 Sayı: 2 |
Anka Tıp Dergisi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Anka Tıp Dergisi Budapeşte Açık Erişim Deklarasyonu’nu imzalamıştır.