BibTex RIS Kaynak Göster

Sivas’ta ebelik öğrencilerinin sigara kullanma durumları ve ilişkili faktörler

Yıl 2011, Cilt: 33 Sayı: 1, 10 - 16, 14.03.2011

Öz

 

Özet

Amaç. Çalışma Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölümü'nde "Sigarasız Bölüm Projesi" dahilinde öğrencilerin sigara içme ve bırakma durumlarını saptamak amacıyla 2006-2007 öğretim yılının birinci döneminde tanımlayıcı olarak yapıldı. Yöntem. Çalışmaya öğrencilerin tamamı (131 kız öğrenci) alındı. Öğrencilerden 19 soru içeren anket formunu isim yazmadan doldurmaları istendi. Cevaplama oranı %100 oldu. Bulgular. Çalışma sonucuna göre 131 Ebelik öğrencisinin %13'ü (17 öğrenci) halen sigara içmektedir. Her gün sigara içenlerin oranı %7,6 iken, ara sıra sigara içenlerin oranı %5,4'tür. Sigarayı bırakmış bir öğrenci (%0,7) bulunurken, sigara içmemiş olanların oranı %86,3 olarak bulunmuştur. Bırakma oranı düşüktür (%5,6). Sigara içenlerin oranı, birinci sınıflarda %2,5, ikinci sınıflarda %16, üçüncü sınıflarda %16,1, dördüncü sınıflarda ise %20'dir. Birinci sınıfta sigara içme oranı sonraki sınıflara göre önemli ölçüde düşük bulunmuştur (p=0,04). Sigara içimini denemiş olma oranı, yaş yükseldikçe anlamlı düzeyde yükselmektedir (p=0,01). Sigara içen veya bırakmış olan 18 öğrencinin 11'inde başlama dönemi ebelik okulu öncesidir. Sigaraya ebelik eğitimi sırasında başlamış olan 7 öğrencinin dördü sigaraya birinci sınıfta iken başladığını ifade etmiştir. Yanıtlayıcıların yaklaşık yarısı sigara yasağının tuvaletlerde sıklıkla delindiğini ifade etmişlerdir. Sonuç. Sonuç olarak, bir ölçüde sigarasızlaştırılmış olan okul binası tümüyle sigarasızlaştırılmalı, sigara konusundaki müfredatın (dersler ve kurs) geliştirilerek uygulanmasına devam edilmelidir. Sigarasız Bölüm Projesine, bırakma çabalarını desteklemeye yönelik bir müdahale çalışması da eklenmelidir.

Anahtar sözcükler: Sigara kullanımı, ebelik öğrencileri, sigarasız ebelik bölümü projesi

 

Abstract

Aim. This smoking prevalence study was conducted to determine the smoking status of the students as a component of a "Smoke-free midwifery Department Project" in the first half of the 2006-2007 academic year at the Health Sciences Faculty of Cumhuriyet University. Methods. All of the midwifery students (131 female students) were included in the study. The response rate was 100% in this anonymous questionnaire survey. Results. Of the 131 female students 17 (13%) were current smokers. The proportion of daily smokers was 7.6% and some-day smokers was 5.4%. There was one student (%0.7) who has quit smoking, 113 students (86.3%) have never smoked. The ratio of smoking quit was low (5.6%). The proportion of current smokers was 2.5% in the first year students, 16% in the second year students, 16,1% in the third year students, and 20% in the fourth year students. The smoking prevalence among the first year students was significantly lower than the prevalence among other students (p=0.04). The proportion of those who had tried smoking was positively associated with age: the higher the age, the higher the proportion (p=0.01). Among the 18 ever smokers, 11 started to smoke before entering the midwifery education. Of the remaining 7 students who started to smoke during midwifery education, 4 did so when they were in their first years. Almost half of the respondents stated toilets as the place where the smoking prohibition rule was frequently violated. Conclusion. The recommendations to "The smoke-free Department Project" were those: the implementation level of the smoking prohibition rule in the school building needs to be increased; the tobacco control education should be continued with yearly evaluations; an intervention program to encourage smokers to give up smoking and support them in their cessation efforts through providing them professional help and reimbursing cessation medications should be added to the project.

Keywords: Smoking, tobacco use, midwifery students, smoke-free midwifery department project

Kaynakça

  • 1. Sezer RE, Açık Y, Bilgin N, Horasan E, Gökdogan F, Öztürk Z. Oğuzöncül F. Smoking among nurses and midwives working in Elazığ, 1991. Turkish J Smoking Health 1994; 1: 12-8.
  • 2. Kutlu R. Evaluation of the frequency and factors affecting smoking among nurses. Gülhane Tıp Dergisi 2008; 50: 65-70.
  • 3. Sezer H, Güler N, Sezer RE. Smoking among nurses in Turkey: comparison with other countries. J Health Popul Nutr 2007; 25: 107-11.
  • 4. Erbaycu AE, Aksel N, Çakan A, Özsöz A. İzmir ilinde sağlık çalışanlarının sigara içme alışkanlıkları. Toraks Dergisi 2004; 5: 6-12.
  • 5. Tezcan S, Yardım N. Türkiye’de çeşitli sağlık kurumlarında doktor, hemşire ve tıp öğrencilerinin sigara içme boyutu. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2003; 51:390-7.
  • 6. Hacette Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2003, Ekim 2004, Ankara.
  • 7. T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu. Aile Yapısı Araştırması 2006.
  • 8. Health Services Utilization Survey in Turkey, BIGTAS, 1993.
  • 9. National Burden of Diseases Study, Ministry of Health, 2003.
  • 10. World Health Survey, 2003.
  • 11. Suzuki K, Ohida T, Yokoyama E, Kaneita Y, Takemura S. Smoking among Japanese nursing students: nationwide survey. J Adv Nurs 2005; 49: 268-75.
  • 12. Clark E, McCann TV, Rowe K, Lazenbatt A. Cognitive dissonance and undergraduate nursing students’ knowledge of, and attitudes about, smoking. J Adv Nurs 2004; 46: 586-94.
  • 13. McCann TV, Clark E, Rowe K. Undergraduate nursing students’ attitudes towards smoking health promotion. Nurs Health Sci 2005; 7: 164-74.
  • 14. Prochaska JO, Goldstein MG. Process of smoking cessation. Implications for clinicians. Clin Chest Med 1991; 12: 727-35.
  • 15. Parlar S, Çavdar S, Ovayolu N. Sağlıkla ilgili yüksekokullarda ve tıp fakültesinde okuyan 1. ve 4. sınıf öğrencilerinde sigara içme sıklığının ve sigara konusundaki tutum ve davranışlarının karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 9: 29-40.
  • 16. Pıçakçıefe M, Keskinoğlu M, Bayar B, Bayar K. Muğla Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sigara içicilik sıklığı ve içiciliği arttıran nedenler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6: 267-72.
  • 17. Pekşen Y, Canbaz S, Sünter AT, Tunçel EK. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. Bağımlılık 2005; 6: 111-6.
  • 18. Aslan D, Özvarış ŞB, Esin Ç, Akın A. Smoking and alcohol consumption among a group of university students in Ankara: prevalence and determinants. Erciyes Tıp Dergisi 2006; 28: 172-182.
  • 19. Demirel Y, Sezer RE. Sivas bölgesi üniversite öğrencilerinde sigara kullanma sıklığı. Erciyes Tıp Dergisi 2005; 27: 1-6.
  • 20. Azak A. Sağlık memurluğu öğrencilerinin sigara kullanımını etkileyen faktörler. Toraks Dergisi 2006; 7: 120-4.

Orijinal araştırma-Original research Sivas’ta ebelik öğrencilerinin sigara kullanma durumları ve ilişkili faktörler

Yıl 2011, Cilt: 33 Sayı: 1, 10 - 16, 14.03.2011

Öz

Amaç. Çalışma Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölümü’nde “Sigarasız Bölüm Projesi” dahilinde öğrencilerin sigara içme ve bırakma durumlarını saptamak amacıyla 2006–2007 öğretim yılının birinci döneminde tanımlayıcı olarak yapıldı. Yöntem. Çalışmaya öğrencilerin tamamı (131 kız öğrenci) alındı. Öğrencilerden 19 soru içeren anket formunu isim yazmadan doldurmaları istendi. Cevaplama oranı %100 oldu. Bulgular. Çalışma sonucuna göre 131 Ebelik öğrencisinin %13’ü (17 öğrenci) halen sigara içmektedir. Her gün sigara içenlerin oranı %7,6 iken, ara sıra sigara içenlerin oranı %5,4’tür. Sigarayı bırakmış bir öğrenci (%0,7) bulunurken, sigara içmemiş olanların oranı %86,3 olarak bulunmuştur. Bırakma oranı düşüktür (%5,6). Sigara içenlerin oranı, birinci sınıflarda %2,5, ikinci sınıflarda %16, üçüncü sınıflarda %16,1, dördüncü sınıflarda ise %20’dir. Birinci sınıfta sigara içme oranı sonraki sınıflara göre önemli ölçüde düşük bulunmuştur (p=0,04). Sigara içimini denemiş olma oranı, yaş yükseldikçe anlamlı düzeyde yükselmektedir (p=0,01). Sigara içen veya bırakmış olan 18 öğrencinin 11’inde başlama dönemi ebelik okulu öncesidir. Sigaraya ebelik eğitimi sırasında başlamış olan 7 öğrencinin dördü sigaraya birinci sınıfta iken başladığını ifade etmiştir. Yanıtlayıcıların yaklaşık yarısı sigara yasağının tuvaletlerde sıklıkla delindiğini ifade etmişlerdir. Sonuç. Sonuç olarak, bir ölçüde sigarasızlaştırılmış olan okul binası tümüyle sigarasızlaştırılmalı, sigara konusundaki müfredatın (dersler ve kurs) geliştirilerek uygulanmasına devam edilmelidir. Sigarasız Bölüm Projesine, bırakma çabalarını desteklemeye yönelik bir müdahale çalışması da eklenmelidir

Kaynakça

  • 1. Sezer RE, Açık Y, Bilgin N, Horasan E, Gökdogan F, Öztürk Z. Oğuzöncül F. Smoking among nurses and midwives working in Elazığ, 1991. Turkish J Smoking Health 1994; 1: 12-8.
  • 2. Kutlu R. Evaluation of the frequency and factors affecting smoking among nurses. Gülhane Tıp Dergisi 2008; 50: 65-70.
  • 3. Sezer H, Güler N, Sezer RE. Smoking among nurses in Turkey: comparison with other countries. J Health Popul Nutr 2007; 25: 107-11.
  • 4. Erbaycu AE, Aksel N, Çakan A, Özsöz A. İzmir ilinde sağlık çalışanlarının sigara içme alışkanlıkları. Toraks Dergisi 2004; 5: 6-12.
  • 5. Tezcan S, Yardım N. Türkiye’de çeşitli sağlık kurumlarında doktor, hemşire ve tıp öğrencilerinin sigara içme boyutu. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2003; 51:390-7.
  • 6. Hacette Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2003, Ekim 2004, Ankara.
  • 7. T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu. Aile Yapısı Araştırması 2006.
  • 8. Health Services Utilization Survey in Turkey, BIGTAS, 1993.
  • 9. National Burden of Diseases Study, Ministry of Health, 2003.
  • 10. World Health Survey, 2003.
  • 11. Suzuki K, Ohida T, Yokoyama E, Kaneita Y, Takemura S. Smoking among Japanese nursing students: nationwide survey. J Adv Nurs 2005; 49: 268-75.
  • 12. Clark E, McCann TV, Rowe K, Lazenbatt A. Cognitive dissonance and undergraduate nursing students’ knowledge of, and attitudes about, smoking. J Adv Nurs 2004; 46: 586-94.
  • 13. McCann TV, Clark E, Rowe K. Undergraduate nursing students’ attitudes towards smoking health promotion. Nurs Health Sci 2005; 7: 164-74.
  • 14. Prochaska JO, Goldstein MG. Process of smoking cessation. Implications for clinicians. Clin Chest Med 1991; 12: 727-35.
  • 15. Parlar S, Çavdar S, Ovayolu N. Sağlıkla ilgili yüksekokullarda ve tıp fakültesinde okuyan 1. ve 4. sınıf öğrencilerinde sigara içme sıklığının ve sigara konusundaki tutum ve davranışlarının karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 9: 29-40.
  • 16. Pıçakçıefe M, Keskinoğlu M, Bayar B, Bayar K. Muğla Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sigara içicilik sıklığı ve içiciliği arttıran nedenler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6: 267-72.
  • 17. Pekşen Y, Canbaz S, Sünter AT, Tunçel EK. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. Bağımlılık 2005; 6: 111-6.
  • 18. Aslan D, Özvarış ŞB, Esin Ç, Akın A. Smoking and alcohol consumption among a group of university students in Ankara: prevalence and determinants. Erciyes Tıp Dergisi 2006; 28: 172-182.
  • 19. Demirel Y, Sezer RE. Sivas bölgesi üniversite öğrencilerinde sigara kullanma sıklığı. Erciyes Tıp Dergisi 2005; 27: 1-6.
  • 20. Azak A. Sağlık memurluğu öğrencilerinin sigara kullanımını etkileyen faktörler. Toraks Dergisi 2006; 7: 120-4.
Toplam 20 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Bölüm Temel Tıp Bilimleri Araştırma Yazıları
Yazarlar

Şükran Ertekin Pınar

Büşra Cesur

Zeliha Bozboğa

Recep Sezer

Yayımlanma Tarihi 14 Mart 2011
Yayımlandığı Sayı Yıl 2011Cilt: 33 Sayı: 1

Kaynak Göster

AMA Ertekin Pınar Ş, Cesur B, Bozboğa Z, Sezer R. Sivas’ta ebelik öğrencilerinin sigara kullanma durumları ve ilişkili faktörler. CMJ. Mart 2011;33(1):10-16.