Cumhuriyet Tıp Dergisi

Öz

Abstract

Aim. Self-esteem and autonomy are the concepts that are very important in old age. This descriptive and cross-sectional study was carried out to determine the self-esteem and autonomy level of the elderly staying in the rest homes and the relation between them. Methods. The sample of the study was composed of a total 80 old people living in the two rest homes in the centre of Sivas city. The data have been obtained by using Personal Information Form prepared by the researchers depending on the literature and directed to determining the socio-demographic qualities of the elderly people, Coopersmith Self Esteem Inventory (SEI) and “General Autonomy (GA)” part of Sociotropy-Autonomy Scale (SAS). Results. According to the findings of the study, self-esteem mean score of the elderly is 37.35±2.25 and general autonomy mean score is 52.07±11.00. In our study we found statistically significant l differences between the elderly people’s SEI mean score and their marital status, and also between their independent decision ability and their SEI and GA mean scores (p<0.05). Conclusion. When it has been taken into consideration that the score range of Self-Esteem Inventory is 0-100 and that of Sociotropy-Autonomy Scale is 0-120, it can be said that self-esteem and autonomy levels of the elderly included in our study are low. aAweak positive relation was found between the SEI and GA mean score of the elderly (r=0.418, p<0.05). In this context, as the self-esteem levels of the elderly taking part in the study decrease, the autonomy levels also decrease.

Keywords: Elderly, rest home, self-esteem, autonomy

Özet

Amaç. Benlik saygısı ve otonomi yaşlılıkta önemli kavramlardır. Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikteki bu çalışma huzurevinde kalan yaşlı bireylerin benlik saygısı, otonomi düzeyleri ve aralarındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile yapıldı. Yöntemler. Araştırmanın örneklemini Sivas ili merkezinde bulunan iki huzurevindeki toplam 80 yaşlı birey oluşturmuştur. Veriler araştırmacılar tarafından literatür bilgisine dayalı olarak geliştirilen, yaşlıların sosyo-demografik özelliklerini belirlemeye yönelik “Kişisel Bilgi Formu”, Stanley Coopersmith Self Esteem Inventory (SEI) ile Sociotropy-Autonomy Scale (SAS)’nın “General Autonomy (GA)” kısmı kullanılarak toplanmıştır. Bulgular. Araştırma bulgularına göre, yaşlıların benlik saygısı puan ortalaması 37,35±2,25 ve genel otonomi puan ortalaması 52,07±11,00’dir. Çalışmamızda yaşlıların medeni durumları ile SEI puan ortalamaları arasında ve insanlarla ilişkilerini tanımlama durumları, bağımsız karar vermesini etkileyen faktörlerin olup-olmama durumu ile SEI ve GA puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu (p<0,05). Sonuç. Benlik saygısı ölçeğinden alınacak puan ranjının 0-100 ve Sosyotropi-Otonomi ölçeğinden alınacak puan ranjının 0-120 olduğu göz önünde alındığında, araştırmamız kapsamında yer alan yaşlıların benlik saygısı ve otonomi düzeylerinin düşük olduğu söylenebilir. Yaşlıların SEI ve GA puan ortalamaları arasında (r=0,418, p<0,05) pozitif yönde zayıf bir ilişki saptanmıştır. Bu bağlamda araştırma kapsamında yer alan yaşlıların benlik saygısı düzeyi düştükçe otonomi düzeyi de düşmektedir.

Anahtar sözcükler: Yaşlılık, huzurevi, benlik saygısı, otonomi düzeyi